Tag: Bonikowo

Obchody 150-rocznicy urodzin Alfreda Chłapowskiego – relacja

Obchody 150-rocznicy urodzin Alfreda Chłapowskiego – relacja

W roku 2024 mija 150 rocznica urodzin Alfreda Chłapowskiego, posła na Sejm, ministra rolnictwa, ambasadora RP w Paryżu. Z inicjatywy dra Emiliana Prałata i Fundacji „Bonum adipisci”- Dążyć do dobra podjęto działania zmierzające do gruntownej rewitalizacji jego grobowca. Dzięki środkom pozyskanym z Rządowego Programu Odbudowy Zabytków, udało się zrealizować bardzo szeroki zakres prac. Zaprezentowano je przy okazji uroczystości rocznicowych.

Rozpoczęły się one o godzinie 15:00 od wprowadzenia pocztów sztandarowych do kościoła pw. św. Mikołaja, przy którym spoczywa Alfred, jego matka Maria oraz syn Jan.  Mszę w intencji Heleny i Alfreda Chłapowskich oraz zmarłych z rodziny sprawował ks. Krzysztof Lewandowski. W liturgię, zwłaszcza modlitwę wiernych, aktywnie włączyli się uczestnicy mszy. W kazaniu Celebrans przytoczył obszerne fragmenty wspomnień Heleny z okresu, kiedy była więziona wspólnie z mężem w kościańskim więzieniu. Po mszy uczestnicy przeszli na teren przykościelny. Dr Prałat wezwał zebranych do odśpiewania hymnu państwowego, czemu towarzyszyło wciągnięcie flagi na maszt ufundowany przez Fundację. Akompaniowały Orkiestra Dęta OSP w Kościanie i Orkiestra Dęta „Parada” z Czempinia – obie pod batutą Pawła Drozdy. Następnie prowadzący przypomniał kulturowe, społeczne i symboliczne znaczenie grobu dla polskiej tradycji oraz przywołał fakt odnowienia miejsca w bieżącym roku. Przypomniał także rolę tego i innych cmentarzy i grobów w tworzeniu i wzmacnianiu tożsamości i autoidentyfikacji. W dalszej części odczytano apel pamięci, a bezpośrednio po nim rozpoczęła się ceremonia składania kwiatów i zniczy, w której uczestniczyli:

Dawid Murek, reprezentujący Agatę Sobczyk, wojewodę wielkopolską,

Artur Opas, starosta kościański,

Jan Szczepaniak, przewodniczący Rady Gminy Kościan i Łukasz Mikołajczyk, sekretarz gminy,

Piotr Ruszkiewicz, Dawid Olejniczak i Kazimierz Józefowski w imieniu mieszkańców Kościana,

Izabela Chłapowska i Halina Łakoma w imieniu mieszkańców Bonikowa,

Beata Kubacka wraz z uczniami Zespołu Szkół Gminy Kościan w Bonikowie,

Łukasz Urbaniak w imieniu Szkoły Podstawowej nr 4 w Kościanie,

Jolanta Borowiak i Danuta Zakrzewska z Koła Gospodyń Wiejskich w Bonikowie,

Członkinie Stowarzyszenia im. Kościańskiej Rezerwy Skautowej,

Emilian Prałat w imieniu Fundacji.

Ceremonię zakończyło odegranie na trąbce sygnału „Cisza”. Po chwili osobistej refleksji i wykonaniu zdjęć, zebrani goście poprowadzi przez orkiestry udali się do pobliskiej szkoły. Tam muzycy zagrali pieśń „Szara piechota”. O 16:30 rozpoczęła się trzecia część obchodów. Dr Prałat przywitał przybyłych na spotkanie gości. Dawid Murek odczytał list okolicznościowy od Wojewody, starosta Opas przypominając sylwetkę Alfreda podziękował za odnowienie jego grobowca, a przewodniczący Szczepaniak zwrócił się w serdecznych słowach podziękowania do dra Prałata i Fundacji wyrażając uznanie dla podjętego trudu związanego z pracami rewitalizacyjnymi i utrwalaniem pamięci o bohaterze. Prowadzący spotkanie odczytał następnie listy okolicznościowe od Marszałka Sejmu, Ministra Spraw Zagranicznych, Ambasadora RP w Paryżu oraz Ambasadora Zakonu Maltańskiego w Polsce. Następnie w formie multimedialnej prezentacji przedstawił główne etapy prac związanych z grobowcem oraz podziękował wszystkim, którzy na różnych etapach włączyli się w prace.

Dopełnieniem tej części był koncert trio smyczkowego Beatgirls Sting Trio tworzony przez Marię Murawę-Fraska, Aleksandrę Awtuszewską i Natalię Janik-Zajmę. W programie koncertu znalazły się utwory polskie i francuskie: Edith Piaf – La vien rose; Claude Debussy – Clair de lune; Ives Montand – Pod dachami Paryża; Gabriel Faure – Pavane; Indilla – Derniere danse; George Bizet – Habanera z opery Carmen; Temat z serialu Polskie drogi; Walc z filmu Trędowata; Por una cabeza; Wojciech Kilar – Polonez z filmu Pan Tadeusz).

Zwieńczeniem uroczystości był bankiet kawowy przygotowany przez KGW Bonikowo.

 

Views: 12

Obchody 150 rocznicy urodzin Alfreda Chłapowskiego

Obchody 150 rocznicy urodzin Alfreda Chłapowskiego

5 października 2024 roku mija 150 rocznica urodzin Alfreda Chłapowskiego. Z inicjatywy dra Emiliana Prałata i Fundacji „Bonum adipisci” – Dążyć do dobra zaplanowano uroczystości rocznicowe dedykowane tej wyjątkowej postaci. Dzięki współpracy z Parafią pw. św. Mikołaja w Bonikowie i zaangażowaniu ks. Krzysztofa Lewandowskiego, życzliwości Sołectwa Bonikowa i grona wspierających osób, zaplanowaliśmy szczególne spotkanie. 

W trakcie uroczystości zostanie poświęcony i ponownie symbolicznie „zainaugurowany”, odnowiony dzięki pozyskanym przez Fundację z Rządowego Programu Odbudowy Zabytków i Gminy Kościan środkom, grobowiec Alfreda Chłapowskiego.

 

Alfred (1874–1942) Chłapowski był spadkobiercą majątku bonikowskiego, synem Marii z Ponińskich i Stefana. Po ukończeniu w 1894 roku matury w Gimnazjum Marii Magdaleny w Poznaniu, kształcił się na uniwersytetach w Berlinie, Paryżu, Halle i Monachium. Studiował rolnictwo, prawo i ekonomię. Był globtroterem. Podróżował po Europie, Azji i Afryce. W 1896 roku kupił Chłapowo – wieś, z której wywodzi się cały ród Chłapowskich. W 1897 roku współzakładał „Gazetę Polską” w Kościanie. Od 1905 roku był członkiem Stowarzyszenia „Straż”. Rok później zaangażował się w założenie „Kuriera Poznańskiego”. Między 1904 a 1909 rokiem był posłem do parlamentu niemieckiego z okręgu średzko-wyrzyskiego. Od 1905 do 1914 roku przewodził Kołu Rolniczemu w Kościanie, a w 1914 i 1919–1920 był wicepatronem Koła. Po wojnie zasiadał we władzach Centralnego Towarzystwa Gospodarczego. W 1907 roku poślubił Helenę Mielżyńską. W 1912 roku małżonkowie zlecili Rogerowi Sławskiemu zadanie przebudowy posiadłości w Bonikowie. Alfred był kawalerem maltańskim. Podczas wielkiej wojny zajmował się szpitalami wojskowymi w Serbii i Macedonii. W 1918 roku został Komendantem Obwodowym Straży Ludowej, a rok później delegatem na Polski Sejm Dzielnicowy. W 1920 roku zawiązano Zjednoczenie Producentów Rolnych, którego współtwórcą była Chłapowski. Rok później powstał Bank Cukrownictwa. Przewodzenie jego radzie nadzorczej powierzono Alfredowi. Wysokie kompetencje w zakresie ekonomii i świetna znajomość rynku cukrowniczego, zaowocowały powierzeniem mu przewodnictwa Rady Naczelnej Przemysłu Cukrowniczego w Polsce. W 1922 roku wybrano go do parlamentu z listy Klubu Chrześcijańsko-Narodowego. 27 października 1923 desygnowano go na ministra rolnictwa w rządzie Wincentego Witosa. W marcu kolejnego roku został posłem nadzwyczajnym i ministrem pełnomocnym RP we Francji. Dzięki jego zabiegom paryska placówka została podniesiona do rangi ambasady.  W 1936 roku, w związku z nieprzychylną postawą ministra Józefa Becka, Chłapowski został odwołany i przeszedł na emeryturę. Jak zauważa Dezydery Chłapowski, w posiadaniu Alfreda i Heleny znajdowała się największa w zestawieniu wszystkich członków rodu, ilość posiadanej ziemi i majętności.

Podczas misji dyplomatycznej, źle prowadzony przez plenipotenta majątek został zadłużony, w następstwie czego konieczna była sprzedaż Chłapowa i Szczodorowa, a zarząd powierzono Mieczysławowi Chłapowskiemu z Kopaszewa. W czasie kampanii wrześniowej Chłapowscy zostali aresztowani. Chorujący Alfred zmarł 19 lutego 1940 roku w Kościanie. Pochowany został w Bonikowie. Helena została zwolniona z aresztu, przedostała się do Włoch, dalej Paryża, Anglii i Stanów Zjednoczonych. Po wojnie zamieszkała w Paryżu. Zmarła 10 sierpnia 159 roku w Evian. Małżeństwo doczekało się czworga dzieci: Teresy (1910–1980), Krystyna (1911–1995), Jana Anzelma (1914–1923) i Alfreda (1917–1988).


Delegacje oraz osoby pragnące zabrać głos, prosimy o zgłoszenia w punkcie informacyjnym przed kościołem. Będzie można tam wpisać się na listę oraz dokonać wpisu w księdze pamiatkowej.

15:00 Msza święta w intencji rodziny Chłapowskich w kościele w Bonikowie. Bezpośrednio po niej przejście na teren przykościelny.

16:00 Uroczystość przy grobowcu Chłapowskich:

  • odegranie hymnu państwowego i wciągnięcie flagi;
  • zagajenie;
  • poświęcenie grobowca i modlitwa za zmarłych;
  • apel pamięci;
  • składanie kwiatów;
  • przemarsz w stronę szkoły

W budynku Szkoły Podstawowej w Bonikowie oraz na otaczającym ją terenie odbędzie się druga część uroczystości. Składać się na nią będą:

  • powitanie zaproszonych i przybyłych na uroczystość Gości;
  • prelekcja z prezentacją poświęcona osobie Alfreda Chłapowskiego oraz pracom rewitalizacyjnym przy jego grobowcu;
  • wystąpienia zaproszonych Gości:
    • potomkowie rodziny Chłapowskich,
    • przedstawiciele władz centralnych i wojewódzkich,
    • starosta kościański,
    • wójt Gminy Kościan,
  • koncert zespołu Beatgirls String Trio (w programie utwory polskie i francuskie: Edith Piaf – La vien rose; Claude Debussy – Clair de lune; Ives Montand – Pod dachami Paryża; Gabriel Faure – Pavane; Indilla – Derniere danse; George Bizet – Habanera z opery Carmen; Temat z serialu Polskie drogi; Walc z filmu Trędowata; Por una cabeza; Wojciech Kilar – Polonez z filmu Pan Tadeusz)
  • bankiet kawowy (przygotowany przez Koło Gospodyń Wiejskich w Bonikowie), który będzie zarazem okazją do rozmów i spotkania.

Beatgirls String Trio zrodziło się w 2013 roku podczas koncertów w Szwajcarii wraz z orkiestrą Alex Big Band pod batutą uznanego artysty Aleksandra Maliszewskiego. Artystki, dzięki pełnej kobiecości ekspresji muzycznej ilustrują poprzez dźwięki swych instrumentów niesamowicie bogatą w emocje muzykę.

Pod tą nazwą kryje się nie tylko nawiązanie do zespołu The Beatles, których własne aranżacje utworów wykonują artystki. „Beat” w języku angielskim oznacza „uderzenie”, „puls”. Muzyka jest niczym naturalny rytm życia – uderzenie serca – jest zmienna; jednym razem spokojna, delikatna, innym razem energiczna, szybka i żywiołowa.

Pełne namiętności, ekspresji i wyrazu trzy instrumenty, to trzy różne charaktery. Połączenie ich razem w jedną muzyczną całość oraz bogate doświadczenie w grze scenicznej sprawią, że pozostaniecie Państwo pod wrażeniem wykonywanej przez zespół muzyki, jako wyraz jedynej w swej rodzaju ekspansji niezapomnianych emocji, których dostarczyć mogą jedynie Beatgirls String Trio.


Ze względów organizacyjnych uprzejmie prosimy o wypełnienie krótkiej ankiety – dotyczy ona osób i delegacji składających kwiaty oraz osób planujących wystąpienie w trakcie części oficjalnej. Pozwoli nam to na uniknięcie pomyłek, niepominięcie kogokolwiek i sprawniejsze zorganizowanie uroczystości.


Szanowny Panie Doktorze,

pragnę złożyć szczere wyrazy wdzięczności Panu oraz Pana Fundacji za upamiętnienie 150. rocznicy narodzin Ambasadora Alfreda Chłapowskiego. Poza miłością i służbą ojczyźnie – Polsce, dziedzictwo Ambasadora Chłapowskiego, jako członka Zakonu Kawalerów Maltańskich, jest głęboko zakorzenione w jego niezachwianym zaangażowaniu w pomoc ludziom w potrzebie. W czasie pierwszej wojny światowej, jako delegat Śląskiego Domu Zakonu Kawalerów Maltańskich przy Czerwonym Krzyżu, Chłapowski wspierał i wspomagał bezpośrednio działania na Galicji, na Litwie, w Serbii, w Macedonii, oraz we Francji. Wraz ze swą żoną Heleną również zapewniali paczki pomocowe zmobilizowanym do armii Polakom. Wysiłek Chłapowskiego, polegający przede wszystkim na zapewnieniu rannym żołnierzom oraz cywilom niezbędnej pomocy oraz zaopatrzenia medycznego, był niezwykle istotny w kontekście kryzysu zdrowotnego będącego następstwem wielkiej wojny. 

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, starania Ambasadora Chłapowskiego utorowały drogę do utworzenia Polskiego Związku Zakonu Kawalerów Maltańskich w 1920 roku, którego Alfred Chłapowski został vice-prezydentem. W ten sposób kontynuował on tradycję przeoratu polskiego ustanowionego w roku 1774, zrzeszając wszystkich Kawalerów polskiego rodowodu żyjących w Polsce jak i zagranicą. Dziś Związek Zakonu Kawalerów Maltańskich jest dynamiczną organizacją prowadzącą wiele medycznych oraz społecznych projektów w całym kraju, jak i szereg inicjatyw humanitarnych na terenie oraz na rzecz Ukrainy. W roku 1929, w uznaniu jego wyjątkowej kariery oraz wkładu w działalność Zakonu, Ambasadorowi Chłapowskiemu nadano najwyższy tytuł oraz rangę w ramach Zakonu Kawalerów Maltańskich, tj. Baliw Wielkiego Krzyża Honoru i Dewocji w Posłuszeństwie.  

Myśląc o życiu Ambasadora Chłapowskiego pamiętać należy jak jego altruistyczny duch oraz ideały wciąż inspirują nas dzisiaj. Jego praca nie tylko złagodziła ludzkie cierpienie podczas jednego z najciemniejszych okresów w historii Europy, ale również stanowiła grunt pod pracę późniejszych szpitalników Zakonu Kawalerów Maltańskich w Polsce. Niech ta rocznica służy jako przypomnienie wartości, które Alfred Chłapowski sobą reprezentował: współczucie, służba, oraz poświęcenie wyższemu dobru.

Z żalem muszę Państwa poinformować, że nie jestem w stanie osobiście uczestniczyć w zaplanowanej uroczystości. Niemniej zapewniam Państwa, że 24. sierpnia 2024 myślami będę z Państwem podczas uhonorowania pamięci oraz trwałego wpływu pracy Alfreda Chłapowskiego. Życzę Państwu udanego dnia pełnego inspiracji jak i refleksji, w nadziei że to wydarzenie przyczyni się do wzbudzenia w ludziach zaangażowania w ideały, których piewcą oraz ucieleśnieniem był Ambasador Chłapowski.

Z poważaniem,

Niels Carl A. Lorijn

Ambasador Suwerennego Rycerskiego Zakonu Szpitalników Świętego Jana, z Jerozolimy, z Rodos i z Malty

Views: 494

Fundacja pozyskała środki na renowację grobowca ambasadora Chłapowskiego

Fundacja pozyskała środki na renowację grobowca ambasadora Chłapowskiego

W ramach rządowego programu odbudowy zabytków, Fundacja „Bonum adipisci” – Dążyć do dobra pozyskała środki finansowe na gruntowną rewitalizację grobowca Alfred Chłapowskiego w Bonikowie. Kwota finansowania wynosi 98.000,00. 

Prace dotyczyć będą grobowca ministra rolnictwa i ambasadora RP we Francji, zamordowanego w niewoli niemieckiej, Alfreda Chłapowskiego (1874-1940), który to grobowiec znajduje się na terenie zabytkowego cmentarza przykościelnego w Bonikowie. Jest to grób ofiary nazizmu i jednej z najbardziej znanych postaci dwudziestolecia międzywojennego w Polsce, który wymaga szerokiego zakresu prac budowlanych i konserwatorskich. Program prac:

  1. Wykonanie prób oczyszczenia.
  2. Wykonanie dokumentacji fotograficznej przed rozpoczęciem prac.
  3. Demontaż elementów przeznaczonych do konserwacji (kamiennych i żelaznych).
  4. Przeprowadzenie kilkukrotnej dezynfekcji obiektu 0,5 – 2 % roztworem w alkoholu preparatu Biotin R, firmy C.T.S (Włochy), preparatem BFA, Grünbelag Entferner, firmy Remmers (Niemcy), Preventol lub innym preparatem biobójczym. Powtarzanie zabiegu przez cały okres trwania prac konserwatorskich.
  5. Wykonanie lokalnej impregnacji w celu wzmocnienia osłabionego kamienia – proponuję się preparat krzemoorganiczny firmy Remmers (KSE 100/ KSE 300 E).
  6. Oczyszczenie powierzchni cegieł metodą termodynamiczną – parą wodną pod wysokim ciśnieniem, w miejscach mocno zabrudzonych doczyszczenie metodą chemiczną – 35 % perhydrol oraz 5 % kwas fluorowodorowy.
  7. Oczyszczenie piaskowca metoda laserową.
  8. Wykonanie odsolenia kamienia metodą migracji soli do rozszerzonego środowiska przy użyciu kompresów z ligniny i wody destylowanej lub inną metodą chemiczną.
  9. Wykonanie impregnacji wzmacniającej preparatem krzemoorganicznym Firmy Remmers (KSE 100/ KSE 300 E).
  10. Wykonanie iniekcji spękań odpowiednio dobraną żywicą epoksydową.
  11. Wypełnienia pęknięć i drobnych ubytków – kity bazie żywic syntetycznych np. poliestrowej żywicy Akemi Marmorkitt, żywicy epoksydowej Hxtal NYL-1 z wypełniaczami w postaci mączek kamiennych itp., z dodatkiem pigmentów.
  12. Wykonanie kitów technicznych (pęknięcia, odspojenia) odpowiednio opracowaną masą mineralną imitującą kamień naturalny na bazie gotowych zapraw np. Restauriermörtel firmy Remmers (Niemcy), zapraw mineralnych firmy Keim (Niemcy) lub innej dostępnej na rynku zaprawie. Nadanie uzupełnieniom faktury imitującej powierzchnię kamienia, a następnie poddanie kitów sezonowaniu.
  13. Uzupełnienie brakujących elementów formy rzeźbiarskiej kitem mineralnym.
  14. Scalenie kolorystyczne wykonanych uzupełnień pigmentami (firmy KEIM) na spoiwie krzemoorganicznym (firmy KEIM Soldalit).
  15. Wykonanie nowych spoin w miejsce usuniętych zmurszałych oraz cementowych stosując zaprawy specjalistyczne np. Remmers Funcosil Fugenmortel TK.
  16. Hydrofobizacja końcowa preparatem firmy Remmers Funcosil WS lub Silex – OH firmy KEIM lub innym o podobnych właściwościach.
  17. Montaż żelaznych łańcuchów oraz elementów tumb.

Drugi etap prac odnosi się do uszczelnienia samej krypty grobowej:

  1. Wykonanie dokumentacji fotograficznej.
  2. Rozbiórka stropu komory.
  3. Wzmocnienie ścian komory (uzupełnienia zmurszałych cegieł lub w razie konieczności – wykonanie nowych ścian).
  4. Założenie nowego, zbrojonego stopu z możliwością dostępu do komory.
  5. Montaż elementów kamiennych.
  6. Wykonanie dokumentacji powykonawczej opisowej i fotograficznej.

Głównym założeniem prac konserwatorskich będzie dokładne przeprowadzenie zabiegów mających na celu odzyskanie właściwości technicznych, a także dawnych walorów estetycznych i plastycznych. Konieczne jest zatrzymanie przyczyn powstałych zniszczeń i zabezpieczenie obiektu przed dalszym rozwijaniem się procesów degradacyjnych. W chwili obecnej grobowiec Alfreda nie posiada adekwatnej części poświęconej właśnie tej osobie, wobec czego w ramach prac planowane jest takie przeorganizowanie jego struktury, by pojawiła się dodatkowa tumba, na której umieszczona zostanie nowa tablica poświęcona ambasadorowi, która formą i wielkością będzie odpowiadać dwóm istniejącym płytom jego matki i syna. W ten sposób powstanie spójna konstrukcja o cechach historyzujących, wpisująca się w tradycję funeralną rodu Chłapowskich (nekropolie w Rąbiniu, Czerwonej Wsi).

Views: 84

Współpraca w zakresie ochrony miejsc pamięci

Współpraca w zakresie ochrony miejsc pamięci

13 czerwca 2023 roku odbyło się spotkanie prezesa Fundacji dra Emiliana Prałata z Panem Wojciechem Labudą, Pełnomocnikiem Prezesa Rady Ministrów ds. reformy regulacji administracyjnych związanych z ruchem naturalnym ludności i ochrony miejsc pamięci. Jego tematem była propozycja współpracy w zakresie podjęcia kolejnych działań związanych z odnawianiem miejsc pamięci, ich tworzeniem oraz opieką nad nimi. Dr Prałat zaproponował trzy obszary działań, które w najbliższym czasie przewidziane są do realizacji:

  1. Kompleksowa rewitalizacja grobowca ministra rolnictwa, ambasadora RP we Francji Alfreda Chłapowskiego w Bonikowie;
  2. Rewitalizacja drugiej lokalizacji związanej z egzekucjami w ramach akcji T4, stanowiącej część miejsca pamięci w Jarogniewicach;
  3. Kompleksowa rewitalizacja nekropolii czerwonowiejskiej.

W ramach działań, dr Prałat przygotował koncepcję rewitalizacji miejsca pamięci w Jarogniewicach, która została przesłana do IPN w celu akceptacji. 27 lipca 2023 roku w siedzibie Nadleśnictwa Konstantynowo, podpisano umowę współpracy miedzy Fundacją a Nadleśnictwem w zakresie udostępnienia miejsca znajdującego się w zarządzie Lasów Państwowych. Dzięki życzliwości nadleśniczego Maciej Handkiewicza możliwe będzie przystąpienie do prac w tym roku – pod warunkiem uzyskania dofinansowania ze strony Kancelarii Prezesa Rady Ministrów.

W ostatnim tygodniu lipca uzyskano również pełnomocnictwa potomków Alfreda Chłapowskiego, które otwierają drogę do uzyskania niezbędnych zezwoleń na ekshumację oraz przeprowadzenie prac renowacyjnych grobowca.

Views: 90