5 października 2024 roku mija 150 rocznica urodzin Alfreda Chłapowskiego. Z inicjatywy dra Emiliana Prałata i Fundacji „Bonum adipisci” – Dążyć do dobra zaplanowano uroczystości rocznicowe dedykowane tej wyjątkowej postaci. Dzięki współpracy z Parafią pw. św. Mikołaja w Bonikowie i zaangażowaniu ks. Krzysztofa Lewandowskiego, życzliwości Sołectwa Bonikowa i grona wspierających osób, zaplanowaliśmy szczególne spotkanie. 

W trakcie uroczystości zostanie poświęcony i ponownie symbolicznie „zainaugurowany”, odnowiony dzięki pozyskanym przez Fundację z Rządowego Programu Odbudowy Zabytków i Gminy Kościan środkom, grobowiec Alfreda Chłapowskiego.

Alfred (1874–1942) Chłapowski był spadkobiercą majątku bonikowskiego, synem Marii z Ponińskich i Stefana. Po ukończeniu w 1894 roku matury w Gimnazjum Marii Magdaleny w Poznaniu, kształcił się na uniwersytetach w Berlinie, Paryżu, Halle i Monachium. Studiował rolnictwo, prawo i ekonomię. Był globtroterem. Podróżował po Europie, Azji i Afryce. W 1896 roku kupił Chłapowo – wieś, z której wywodzi się cały ród Chłapowskich. W 1897 roku współzakładał „Gazetę Polską” w Kościanie. Od 1905 roku był członkiem Stowarzyszenia „Straż”. Rok później zaangażował się w założenie „Kuriera Poznańskiego”. Między 1904 a 1909 rokiem był posłem do parlamentu niemieckiego z okręgu średzko-wyrzyskiego. Od 1905 do 1914 roku przewodził Kołu Rolniczemu w Kościanie, a w 1914 i 1919–1920 był wicepatronem Koła. Po wojnie zasiadał we władzach Centralnego Towarzystwa Gospodarczego. W 1907 roku poślubił Helenę Mielżyńską. W 1912 roku małżonkowie zlecili Rogerowi Sławskiemu zadanie przebudowy posiadłości w Bonikowie. Alfred był kawalerem maltańskim. Podczas wielkiej wojny zajmował się szpitalami wojskowymi w Serbii i Macedonii. W 1918 roku został Komendantem Obwodowym Straży Ludowej i delegatem. W 1920 roku zawiązano Zjednoczenie Producentów Rolnych, którego współtwórcą była Chłapowski. Rok później powstał Bank Cukrownictwa. Przewodzenie jego radzie nadzorczej powierzono Alfredowi. Wysokie kompetencje w zakresie ekonomii i świetna znajomość rynku cukrowniczego, zaowocowały powierzeniem mu przewodnictwa Rady Naczelnej Przemysłu Cukrowniczego w Polsce. W 1922 roku wybrano go do parlamentu z listy Klubu Chrześcijańsko-Narodowego. 27 października 1923 desygnowano go na ministra rolnictwa w rządzie Wincentego Witosa. W marcu kolejnego roku został posłem nadzwyczajnym i ministrem pełnomocnym RP we Francji. Dzięki jego zabiegom paryska placówka została podniesiona do rangi ambasady.  W 1936 roku, w związku z nieprzychylną postawą ministra Józefa Becka, Chłapowski został odwołany i przeszedł na emeryturę. Jak zauważa Dezydery (+1997) Chłapowski, w posiadaniu Alfreda i Heleny znajdowała się największa w zestawieniu wszystkich członków rodu, ilość posiadanej ziemi i majętności.

Podczas misji dyplomatycznej, źle prowadzony przez plenipotenta majątek został zadłużony, w następstwie czego konieczna była sprzedaż Chłapowa i Szczodorowa, a zarząd powierzono Mieczysławowi Chłapowskiemu z Kopaszewa. W czasie kampanii wrześniowej Chłapowscy zostali aresztowani. Chorujący Alfred zmarł 19 lutego 1940 roku w Kościanie. Pochowany został w Bonikowie. Helena została zwolniona z aresztu, przedostała się do Włoch, dalej Paryża, Anglii i Stanów Zjednoczonych. Po wojnie zamieszkała w Paryżu. Zmarła 10 sierpnia 1959 roku w Evian. Małżeństwo doczekało się czworga dzieci: Teresy (1910–1980), Krystyna (1911–1995), Jana Anzelma (1914–1923) i Alfreda (1917–1988).

Delegacje oraz osoby pragnące zabrać głos, prosimy o zgłoszenia w punkcie informacyjnym przed kościołem. Będzie można tam wpisać się na listę oraz dokonać wpisu w księdze pamiatkowej.

15:00 Msza święta w intencji rodziny Chłapowskich w kościele w Bonikowie. Bezpośrednio po niej przejście na teren przykościelny.

16:00 Uroczystość przy grobowcu Chłapowskich:

• odegranie hymnu państwowego i wciągnięcie flagi;
• zagajenie;
• poświęcenie grobowca i modlitwa za zmarłych;
• apel pamięci;
• składanie kwiatów;
• przemarsz w stronę szkoły

W budynku Szkoły Podstawowej w Bonikowie oraz na otaczającym ją terenie odbędzie się druga część uroczystości. Składać się na nią będą:

• powitanie zaproszonych i przybyłych na uroczystość Gości;
• prelekcja z prezentacją poświęcona osobie Alfreda Chłapowskiego oraz pracom rewitalizacyjnym przy jego grobowcu;
• wystąpienia zaproszonych Gości:
  • potomkowie rodziny Chłapowskich,
  • przedstawiciele władz centralnych i wojewódzkich,
  • starosta kościański,
  • wójt Gminy Kościan,
• koncert zespołu Beatgirls String Trio (w programie utwory polskie i francuskie: Edith Piaf – La vien rose; Claude Debussy – Clair de lune; Ives Montand – Pod dachami Paryża; Gabriel Faure – Pavane; Indilla – Derniere danse; George Bizet – Habanera z opery Carmen; Temat z serialu Polskie drogi; Walc z filmu Trędowata; Por una cabeza; Wojciech Kilar – Polonez z filmu Pan Tadeusz)
• bankiet kawowy (przygotowany przez Koło Gospodyń Wiejskich w Bonikowie), który będzie zarazem okazją do rozmów i spotkania.

Beatgirls String Trio zrodziło się w 2013 roku podczas koncertów w Szwajcarii wraz z orkiestrą Alex Big Band pod batutą uznanego artysty Aleksandra Maliszewskiego. Artystki, dzięki pełnej kobiecości ekspresji muzycznej ilustrują poprzez dźwięki swych instrumentów niesamowicie bogatą w emocje muzykę.

Pod tą nazwą kryje się nie tylko nawiązanie do zespołu The Beatles, których własne aranżacje utworów wykonują artystki. „Beat” w języku angielskim oznacza „uderzenie”, „puls”. Muzyka jest niczym naturalny rytm życia – uderzenie serca – jest zmienna; jednym razem spokojna, delikatna, innym razem energiczna, szybka i żywiołowa.

Pełne namiętności, ekspresji i wyrazu trzy instrumenty, to trzy różne charaktery. Połączenie ich razem w jedną muzyczną całość oraz bogate doświadczenie w grze scenicznej sprawią, że pozostaniecie Państwo pod wrażeniem wykonywanej przez zespół muzyki, jako wyraz jedynej w swej rodzaju ekspansji niezapomnianych emocji, których dostarczyć mogą jedynie Beatgirls String Trio.

Ze względów organizacyjnych uprzejmie prosimy o wypełnienie krótkiej ankiety – dotyczy ona osób i delegacji składających kwiaty oraz osób planujących wystąpienie w trakcie części oficjalnej. Pozwoli nam to na uniknięcie pomyłek, niepominięcie kogokolwiek i sprawniejsze zorganizowanie uroczystości.

Szanowny Panie Doktorze,

pragnę złożyć szczere wyrazy wdzięczności Panu oraz Pana Fundacji za upamiętnienie 150. rocznicy narodzin Ambasadora Alfreda Chłapowskiego. Poza miłością i służbą ojczyźnie – Polsce, dziedzictwo Ambasadora Chłapowskiego, jako członka Zakonu Kawalerów Maltańskich, jest głęboko zakorzenione w jego niezachwianym zaangażowaniu w pomoc ludziom w potrzebie. W czasie pierwszej wojny światowej, jako delegat Śląskiego Domu Zakonu Kawalerów Maltańskich przy Czerwonym Krzyżu, Chłapowski wspierał i wspomagał bezpośrednio działania na Galicji, na Litwie, w Serbii, w Macedonii, oraz we Francji. Wraz ze swą żoną Heleną również zapewniali paczki pomocowe zmobilizowanym do armii Polakom. Wysiłek Chłapowskiego, polegający przede wszystkim na zapewnieniu rannym żołnierzom oraz cywilom niezbędnej pomocy oraz zaopatrzenia medycznego, był niezwykle istotny w kontekście kryzysu zdrowotnego będącego następstwem wielkiej wojny. 

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, starania Ambasadora Chłapowskiego utorowały drogę do utworzenia Polskiego Związku Zakonu Kawalerów Maltańskich w 1920 roku, którego Alfred Chłapowski został vice-prezydentem. W ten sposób kontynuował on tradycję przeoratu polskiego ustanowionego w roku 1774, zrzeszając wszystkich Kawalerów polskiego rodowodu żyjących w Polsce jak i zagranicą. Dziś Związek Zakonu Kawalerów Maltańskich jest dynamiczną organizacją prowadzącą wiele medycznych oraz społecznych projektów w całym kraju, jak i szereg inicjatyw humanitarnych na terenie oraz na rzecz Ukrainy. W roku 1929, w uznaniu jego wyjątkowej kariery oraz wkładu w działalność Zakonu, Ambasadorowi Chłapowskiemu nadano najwyższy tytuł oraz rangę w ramach Zakonu Kawalerów Maltańskich, tj. Baliw Wielkiego Krzyża Honoru i Dewocji w Posłuszeństwie.  

Myśląc o życiu Ambasadora Chłapowskiego pamiętać należy jak jego altruistyczny duch oraz ideały wciąż inspirują nas dzisiaj. Jego praca nie tylko złagodziła ludzkie cierpienie podczas jednego z najciemniejszych okresów w historii Europy, ale również stanowiła grunt pod pracę późniejszych szpitalników Zakonu Kawalerów Maltańskich w Polsce. Niech ta rocznica służy jako przypomnienie wartości, które Alfred Chłapowski sobą reprezentował: współczucie, służba, oraz poświęcenie wyższemu dobru.

Z żalem muszę Państwa poinformować, że nie jestem w stanie osobiście uczestniczyć w zaplanowanej uroczystości. Niemniej zapewniam Państwa, że 24. sierpnia 2024 myślami będę z Państwem podczas uhonorowania pamięci oraz trwałego wpływu pracy Alfreda Chłapowskiego. Życzę Państwu udanego dnia pełnego inspiracji jak i refleksji, w nadziei że to wydarzenie przyczyni się do wzbudzenia w ludziach zaangażowania w ideały, których piewcą oraz ucieleśnieniem był Ambasador Chłapowski.

Z poważaniem,

Niels Carl A. Lorijn

Ambasador Suwerennego Rycerskiego Zakonu Szpitalników Świętego Jana, z Jerozolimy, z Rodos i z Malty

Views: 598