Nasza Fundacja pozyskała środki finansowe w ramach konkursu „Praca organiczna – dziedzictwo Wielkopolan”, którego koordynatorem jest Pałac Generała Dąbrowskiego w Winnej Górze, a na który środki pieniężne przeznaczył Samorząd Województwa Wielkopolskiego.

Projekt „EKO-ORGANICA – chronimy, popularyzujemy i rewitalizujemy dziedzictwo Chłapowskiego” stanowi wielowymiarową inicjatywę łączącą działania edukacyjne, ekologiczne i krajobrazowe, skoncentrowane wokół zadrzewień śródpolnych jako fenomenu o głęboko zakorzenionej tradycji organicznikowskiej. Ideą przewodnią projektu jest ochrona i popularyzacja dziedzictwa Dezyderego Chłapowskiego – prekursora pracy organicznej w Wielkopolsce i twórcy modelu nowoczesnego rolnictwa zintegrowanego z przyrodą.

Projekt składa się z dwóch zasadniczych komponentów:

1. Moduł edukacyjno-animacyjny: spotkania wykładowo-warsztatowe i spacery przyrodnicze
   We współpracy z Zespołem Parków Krajobrazowych Województwa Wielkopolskiego zorganizowany zostanie cykl czterech spotkań, których celem będzie podniesienie świadomości ekologicznej i historycznej mieszkańców regionu. Każde wydarzenie obejmuje:

• wykłady eksperckie nt. funkcji zadrzewień śródpolnych w ekosystemie rolniczym i krajobrazie kulturowym;
• warsztaty praktyczne z identyfikacji i pielęgnacji gatunków drzew charakterystycznych dla dawnych zadrzewień liniowych;
• spacery edukacyjne prowadzone przez specjalistów z zakresu ekologii krajobrazu i historii rolnictwa.

Szczególny nacisk położony zostanie na ukazanie zadrzewień śródpolnych jako dziedzictwa pracy organicznej, będącego trwałym i widocznym śladem działalności Dezyderego Chłapowskiego. To on w XIX wieku promował ich wprowadzanie jako elementu służącego ochronie gleb, retencji wody i estetyzacji przestrzeni rolniczej. Do dziś zadrzewienia śródpolne i śródleśne pozostają symbolem tej tradycji – świadectwem harmonijnego współistnienia człowieka z krajobrazem.

2. Moduł rewitalizacyjny: nasadzenia uzupełniające i adopcja drzew
   Druga część projektu polega na przeprowadzeniu nasadzeń uzupełniających w wybranych odcinkach zadrzewień śródpolnych, ze szczególnym uwzględnieniem topoli włoskich (Populus nigra var. italica) – drzew niegdyś tworzących naturalne „bramy” między polami. W skład działań wchodzą:

• wybór lokalizacji i przygotowanie gleby zgodnie z zasadami agroekologii;
• wykonanie nasadzeń odtwarzających historyczne układy krajobrazowe;
• oznakowanie i objęcie patronatem każdej z posadzonych grup drzew przez lokalne szkoły, stowarzyszenia lub osoby indywidualne.

Dzięki systemowi patronackiemu zwiększa się nie tylko społeczne zaangażowanie w ochronę przyrody, ale także szanse przetrwania nasadzeń. Poszczególne aleje stają się lokalnymi symbolami troski o krajobraz i spuściznę organicznikowską – a zarazem miejscami codziennego kontaktu z przyrodą, w której zakorzeniona jest pamięć o działaniach Chłapowskiego.

„EKO-ORGANICA” to nie tylko rewitalizacja krajobrazu, ale także działanie na rzecz przywrócenia znaczenia pracy organicznej jako modelu myślenia długofalowego, odpowiedzialnego i zintegrowanego. Poprzez połączenie komponentów edukacyjnych, społecznych i przyrodniczych projekt staje się narzędziem ochrony dziedzictwa niematerialnego oraz przykładem zastosowania idei organicznikowskich w praktyce XXI wieku.

Projekt wypełnia także lukę w lokalnej polityce krajobrazowej, wskazując, że dziedzictwo kulturowe i przyrodnicze nie są kategoriami rozłącznymi – wręcz przeciwnie, mogą wzajemnie się wspierać, tworząc nowoczesną ekologiczną tożsamość lokalną, silnie osadzoną w historii i odpowiedzialną za przyszłość.

Views: 7