Relacja niebawem. Zapraszamy do wysłuchania zapisu audio wystąpień gości.

2 września 2023 roku w Jarogniewicach, na terenie dawnej siedizby rodu Żółtowskich, a obecnie Domu Pomocy Społecznej, odbyła się prezentacja publikacja dra Emiliana Prałata Ród historii – historia rodu. Archiwum rodu Żółtowskich. Życie rodzinne, wydanej przez Archiwum Państwowe w Lesznie, przy współudziale Powiatu Kościańskiego, Gminy Śmigiel i Fundacji “Bonum adipisci” – Dążyć do dobra. Uroczystość zgromadziła ponad 150 osób.

Kilka minut po godzinie 15:00 rozpoczęła się pierwsza część spotkania, które otwarła dyrektor DPS Katarzyna Michalewicz. Jako gospodyni miejsca powitała zebranych gości, przypominając historię miejsca, które od blisko 80 lat jest domem dla wielu potrzebujących osób:

Szanowni Państwo,

już po raz drugi mamy zaszczyt gościć Państwa na terenie Domu Pomocy społecznej w Jarogniewicach na uroczystościach zwianych z inauguracja książki Pana dr Emiliana Prałata pt. Ród historii – historia Rodu. Domu, który może poszczycić się niezwykła historia, zarówno ta związana z historią związana z rodzina Państwa Żółtowskich , która będziemy mogli poznać dzięki książka Pana Emiliana, jak i tą związana z niemalże 80 letnią historią niesienia pomocy osoba chorym i niepełnosprawnym. Tak więc mam nadzieję że dzisiejsze spotkanie przyniesie Państwu wiele satysfakcji, radości oraz dumy płynącej z naszych korzeni. Dumy, która towarzyszy nam każdego dnia kiedy to przekraczamy progi naszego domu. Osobiście sama nie mogę się doczekać chwili, kiedy to będą mogła wsiąść do ręki książkę Pana Emiliana i zapoznać się z jej treścią. Jestem przekonana że tak jak jego wszystkie poprzednie pozycje będzie wyjątkowa . Zupełnie tak jak on sam. Jednak jako Dyrektor Domu Pomocy Społecznej, mogę Państwa zapewnić, ze i obecnie w naszym domu żyją niezwykli i utalentowani ludzie. W trakcie przerwy kawowej chcielibyśmy przedstawić Państwu pracę jednego z nich. Będą to rzeźby Pana Michała Lutkowskiego, człowieka o wielu talentach, niezwykłej pomysłowości oraz zaangażowaniu. Na naszej wystawie będziecie też Państwo mogli obejrzeć prace Państwa Ewy i Marcina Michalewiczów – zaprzyjaźnionych z naszym domem artystów z Kościana. Ludzi o wielkiej wrażliwości i otwartym sercu. Życzę Państwu niezwykłych wrażeń dzisiejszego dnia oraz gratuluje Panu Emilianowi kolejnego dzieła. To cudownie że są tacy wspaniali ludzie. Ludzie którzy zarażają swą wrażliwości i miłości do lokalnej historii wszystkich innych.

Następnie przekazała głos dr Elżbiecie Olender, dyrektor Archiwum Państwowego, która przywitała zebranych gości. Wśród nich znaleźli się licznie przybyli potomkowie rodu:

nestrorka rodziny Anna z Żółtowskich Ulatowska, Teresa, Maciej i Paweł Jakubowscy, Maja Mroszczak, Janina, Anna Katarzyna i Zbigniew Urbaniakowie, Anna i Piotr Ulatowscy, Barbara i Piotr Olczykowie, Olga Sobas, Dorota i Adam Byszewscy, a także: 

Zenon Jóźwiak – dyrektor leszczyńskiej delegatury Wielkopolskiego Urzędu Wojewódzkiego

Henryk Bartoszewski – starosta kościański

Piotr Filipowicz reprezentujący Burmistrz Śmigla Panią Małgorzatę Adamczak

Konrad Malicki – burmistrz Gminy Czempiń

Prof. Miron Urbaniak, recenzent książki

Janina Chodera, redaktorka książki

Ireneusz Kurzawa – reprezentujący Muzeum Adama Mickiewicza w Śmiełowie oraz mieszkańcy regionu.

Dyrektor Olender przypomniała, iż promowane wydawnictwo to trzeci z kolei tom, jaki powstał we współpracy z dr Prałatem. Podkreśliła także wsparcie samorządów i radość z możliwości upublicznienia unikatowych zbiorów rodu Żółtowskich. Podziękowała również dyrektor Michalewicz za możliwość drugiej z kolei gościny w Jarogniewicach. Następnie przekazała głos dr Prałatowi, który podziękował Starostwu Powiatowemu w Kościanie, Gminie Śmigiel i Fundacji za wsparcie finansowe wydawnictwa. Minutą ciszy uczczono również pamięć zmarłej w kwietniu tego roku Marii z Żółtowskich Glińskiej, której wspomnienia znalazły się w książce. O zabranie głosu poproszeni zostali kolejno: w imieniu rodziny Pani Teresa z Żółtowskich Jakubowska, starosa Henryk Bartoszewski, burmistrz Konrad Malicki i prof. Miron Urabaniak.

Po wystąpieniach gości, dyrektor Olender i Autor wręczyli Annie Ulatowskiej, Teresie Jakubowskiej, Mai Mroszczak, Henrykowi Bartoszewskiemu, Piotrowi Filipowiczowi, Janinie Choderze oraz Katarzynie Michalewicz egzemplarze książki oraz symboliczną różę. Głos zabrał dr Prałat:

Po części oficjalnej goście mogli wziąć udział w bankiecie kawowym, który był zarazem okazją do zdobycia autografu w książce oraz rozmowy z potomkami rodu Żółtowskich, jak również do spaceru po parku jarogniewickim. Trzecim punktem uroczystości był koncert zespołu Grupa B(l)acha w składzie: Remigiusz Kuropka (trąbka), Arkadiusz Nogalski (trąbka), Dawid Gałka (puzon),  Aleksander Fogt (puzon), Hubert Humerski (tuba) i Arkadiusz Anioła (perkusja), który zaprezentował wyjątkowe aranżacje najsłynniejszych utworów muzyki filmowej i popularnej. 

Zwieńczeniem dnia było zwiedzanie pałacu Żółtowkich w Głuchowie, który udostępniła obecna jego właścicielka Pani Bożena Pokropska. Goście obejrzeli wspólnie z Autorem parter oraz fragment piętra. Pałac nie jest na codzień dostępny, a jego stan wymaga zakrojonych na szeroką skalę prac rewitalizacyjnych. Tym bardziej była to wspaniała okazja do zerknięcia do jednego z najciekawszych wnętrz rezydencjonalnych w południowej Wielkopolsce.

Na zakończenie dnia dr Prałat zaprosił potomków rodziny Żółtowskich do współnego, pamiątkowego zdjęcia na tarasie pałacu.

27 maja 2023 roku w Choryni koło Kościana, odbyła się uroczystość upamiętniająca gen. Edmunda Taczanowskiego i powstańców styczniowych. Jej pomysłodawcą i organizatorem był dr Emilian Prałat oraz Fundacja „Bonum adipisci” – Dążyć do dobra. Okazją była 160 rocznica wybuchu powstania. Gen. Edmund Taczanowski był dowódcą walk w dawnym województwie Kaliskiem i Mazowieckiem. Ostatnie lata życia spędził w Choryni, gdzie tez zmarł w 1879 roku i gdzie został pochowany. do 1938 roku jego szczątki spoczywały w rodowej krypcie. W tym roku przeniesione zostały na Powązki Wojskowe w Warszawie.

Uroczystość rozpoczęła msza koncelebrowana przez proboszcza parafii św. Katarzyny Aleksandryjskiej ks. Krzysztofa Gogoła i ks. Stanisława Tokarskiego z parafii św. Stanisława Kostki w Racocie. Części stałe mszy wykonał po łacinie Bartosz Małecki. Na tę okoliczność w kościele stanęło castrum doloris – symboliczny katafalk zwieńczony urną, będący nawiązaniem do typowych dla polskiej tradycji ozdobnych opraw uroczystości pogrzebowych. W homilii ks. Gogół nawiązał do biografii Generała przywołując relacje z potyczki o Pyzdry, jaka była pierwszym sukcesem powstańczy Taczanowskiego. Uczestnicy mszy włączyli się również z specjalnie na te okazję przygotowaną modlitwę powszechną. W trakcie mszy obecne były elementy Requiem, którego zwieńczeniem była modlitwa za Edmunda i jego podkomendnych.

Przy castrum doloris warte honorową pełniły poczty sztandarowe ze Społecznej Szkoły Podstawowej im. Edmunda Taczanowskiego, OSP Choryń oraz Stowarzyszenia Historycznego „Gloria victis”.

Drugim punktem uroczystości było odsłonięcie pamiątkowego głazu. Wprowadzenia podkreślającego rolę pamięci i odpowiedzialności za jej przechowanie, dokonał dr Emilian Prałat. Wskazał na fakt związku tego rodzaju miejsc z tożsamością lokalną i ponadregionalną. Podkreślił rolę i znaczenie najwybitniejszego, wielkopolskiego uczestnika powstania. Pomnik ufundowany przez firmę kamieniarską SALAR Jakuba Gościniaka i Fundację odsłoniła Zuzanna Kuźnicka uczennica szkoły noszącej imię Generała, a w imieniu rodziny Taczanowskich – Maria Taczanowska wspólnie z wnuczką.

Kamień pamiątkowy został poświęcony. Następnie złożono pod nim kwiaty i znicze. Wśród delegacji znalazły się przedstawicielstwa:

Sekretarza  Stanu, pełnomocnika Rządu do spraw Polonii i Polaków za Granicą Jana Michała Dziedziczaka – Radosław Dąbrowicz

Wojewody Wielkopolskiego – Zenon Jóźwiak (dyrektor leszczyńskiej Delegatury Urzędu Wojewódzkiego)

Szkoły Społecznej im. E. Taczanowskiego w Biskupicach – Ewa Staszak (dyrektor), Katarzyna Sobańska i Katarzyna Jędrzejewska (nauczycielki), Michał Wojciechowski, Zuzanna Kuźnicka, Julia Sobańska (poczet sztandarowy)

Rodziny Taczanowskich

Gminy Kościan – Andrzej Przybyła (wójt) i Mirosław Duda (zastępca wójta)

Fundacji „Bonum adipisci” – Dążyć do dobra – dr Maciej Badura

Przy kościele można było obejrzeć posterową ekspozycję prezentującą archiwalne fotografie z uroczystości przeniesienia zwłok Generała z Choryni do Warszawy.

Następnie uczestnicy uroczystości przeszli przez malowniczy park na dziedziniec przed dworem – obecnie siedzibą DANKO Spółka Hodowli Roślin S.A.

W imieniu gospodarza miejsca, Gości przywitał Leszek Droździel, członek zarządu. Przypomniał on o spuściźnie Generała oraz trosce Spółki nie tylko o obiekty zabytkowe w Choryni (wyremontowane stary i nowy dwór), ale również w innych lokalizacjach na terenie Polski. Sięgając do własnych korzeni związanych z Wilnem, podkreślił rolę historii, zwłaszcza Mickiewicza, w łączeniu zarówno jego wspomnień, jak i wyjątkowego krajobrazu kulturowego Wielkopolski, którego ważną częścią są ziemiańskie rezydencje, obecnie zarządzane przez Spółkę. Zwrócił uwagę na społeczną odpowiedzialność sektora biznesowego w podtrzymywaniu tradycji narodowej i pamięci historycznej. Zaakcentował również współpracę między biznesem a organizacjami pozarządowymi. Następnie życząc udanego spotkania w Choryni, przekazał głos Emilianowi Prałatowi, który przywitał zebranych Gości:

Wojciecha Ziemianka – Senatora RP

Zenona Jóźwiak – dyrektora leszczyńskiej Delegatury Urzędu Wojewódzkiego,

Radosława Dąbrowicza – reprezentującego ministra Jana Dziedziczaka

Henryka Bartoszewskiego – starostę kościańskiego

Andrzeja Przybyłę – wójta gminy Kościan i Mirosława Dudę jego zastępcę

Członków rodziny Taczanowskich – Marię, Antoniego, Anielę, Biankę, Ewę, Radosława Cichego, Teresę Jernalczyk

Wiktora Majchrzaka – dyrektora Zakładu Nasienno-Rolnego Kopaszewo

Ireneusza Kurzawę i Ryszarda Klameckiego – Muzeum Adama Mickeiwicza w Smiełowie

Elżbietę Brukwińską i Paulinę Preiss – DANKO

Straż pożarną, sołtysa oraz wszystkich przybyłych Gości.

Następnie głos zabrał Zenon Jóźwiak, który odczytał list od wojewody Michała Zielińskiego:

Poznań, 27 maja 2023 r.

Pan Emilian Prałat

Prezes Zarządu Fundacji „Bonum adipisci” — Dążyć do dobra

Szanowny Panie Prezesie,

dziękuję za zaproszenie na uroczystości w Choryni, upamiętniające generała Edmunda Taczanowskiego, wielkiego patriotę więzionego przez zaborcze władze pruskie, uczestnika Wiosny Ludów i walk wyzwoleńczych we Włoszech, bohatera Powstania Styczniowego, naczelnika wojennego województw kaliskiego i mazowieckiego. Szlak bojowy jego powstańczych oddziałów prowadził przez Pyzdry, Koło, Ignacewo, Łask, Goszczanowo, Czepowo, Pęcherzewek, Sędziejowice i Kruszynę. W każdym z tym miejsc zmagał się z przeważającymi siłami armii Imperium Rosyjskiego. W 160. rocznicę Powstania Styczniowego, stojąc przy głazie upamiętniającym generała, chylimy nasze głowy przed nim i jego żołnierzami, i w modlitwie polecamy ich dusze Bogu, bo poświęcili życie dla idei wolnej, niepodległej i suwerennej Ojczyzny. Powstańcy styczniowi chwycili za broń w akcie ostatecznej niezgody na terror i przemoc caratu. Na pamięci o tysiącu krwawych bitew i potyczek, o 20 tysiącach zabitych, 50 tysiącach zesłanych i wypędzonych, o niszczeniu dóbr kultury i represjach wyrastały następne generacje Polaków, gotowych, by w 1918 roku skutecznie sięgnąć po wolność. Ostatni powstaniec styczniowy zmarł w 1946 roku. Ludzie odeszli, ale pozostaje pamięć. Pomnik generała dla odwiedzających Choryń może stać się zachętą do dalszego poznawania historii, impulsem do włączenia się w działania upamiętniające bohaterów polskiej niepodległości, a dla mieszkańców pozostanie cennym świadectwem nie tak odległej przeszłości, podobnie jak prorocze słowa, zapisane w Choryni właśnie przez Adama Mickiewicza: „Kiedy ziemię despotyzm i duma szalona obleją, jak Moskale redutę Ordona: Karząc plemię zwycięzców zbrodniami zatrute, Bóg wysadzi tę ziemię, jak on swą redutę.” Organizatorom i uczestnikom dzisiejszych uroczystości przekazuję serdeczne życzenia, żeby nasza Ojczyzna i jej obywatele, a także wszyscy nasi sojusznicy — szczególnie ci, którzy dziś tak samo jak niegdyś powstańcy listopadowi i styczniowi, z bronią w ręku walczą z Moskalami — mogli cieszyć się wolnością, niepodległością i dostatkiem.

Z poważaniem

Michał Zieliński

Po nim głos zabrał Andrzej Przybyła, który podziękował organizatorom za podjęcie się trudu przygotowania uroczystości oraz wyraził ogromne zadowolenie z jej charakteru. Słowa wdzięczności skierował tez pod adresem dra Prałata.

Odczytano także list od ministra Dziedziczaka:

Szanowni Organizatorzy,
Szanowni Przedstawiciele władz,
Wszyscy zacni goście,
obecni na dzisiejszej uroczystości.

Szanowni Państwo,

o tym, że Powstanie styczniowe był największym w XIX w. polskim zrywem narodowym
nie trzeba nikomu przypominać. Powstanie to pochłonęło kilkadziesiąt tysięcy ofiar, odciskając
ogromne piętno na kolejnych pokoleniach Polaków. Właśnie dlatego, że powstanie styczniowe było najdłuższym i największym zrywem narodowo-wyzwoleńczym w naszej historii postanowiono upamiętnić postać generała Edmunda Taczanowskiego. Polskiego generała, dowódcy powstańczego i naczelnika wojennego w powstaniu styczniowym, zmarłego właśnie w Choryni. W tym miejscu dziękuję doktorowi Emilianowi Prałatowi oraz Fundacji „Bonum adipisci” Dążyć do dobra, za nieoceniony wkład i troskę o pamięć walczących za naszą wolną Polskę. Dziękuję za inicjatywę i realizację tego pięknego wydarzenia, w którym dziś, możemy uczestniczyć.

Cześć i chwała Bohaterom!!

Z wyrazami szacunku

Jan Dziedziczak

Głos zabrała także Maria Taczanowska, która podkreśliła radość rodziny z możliwości spotkania w Choryni. Wdzięczna za przypominanie postaci Generała, podziękowała organizatorom, zwłaszcza dr Prałatowi oraz rekonstruktorom ze Stowarzyszenia „Gloria victis” za ich obecność. Przypomniała przy tej okazji również historyczny i trudny w dziejach rodziny, związany ze sprzedaż majątku w Choryni przez syna Generała – Władysława.

Kolejnym punktem spotkania była krótka prelekcja poświęcona przybliżeniu sylwetki Edmunda Taczanowskiego oraz jego roli w powstaniu, zarówno styczniowym, jak i w okresie Wiosny Ludów i walk o zjednoczenie Włoch. Dr Prałat przedstawił dane biograficzne, obejmujące zarówno okres poprzedzający, jak i następujący po 1863 roku, a więc również misję dyplomatyczną do Stambułu i próby stworzenia polskich legionów pod sztandarami Turcji Osmańskiej.

Zwieńczeniem uroczystości był koncert zespołu Grupa B(l)acha w składzie: Remigiusz Kuropka (trąbka), Krystian Kruczkowiak (trąbka), Dawid Gałka (puzon), Aleksander Fogt (puzon),  Hubert Humerski (tuba) i Arkadiusz Anioła (perkusja). Artyści przygotowali dwuczęściowy recital, w którym znalazły się utwory wojskowe, patriotyczne oraz rozrywkowe i popularne. Wszystkie poprzedzone były wprowadzającym komentarzem. Gości usłyszeli wiązankę pieśni patriotycznych – Wojenko, wojenko, Bartoszu, Bartoszu  Szara piechota, Ojczyzno ma Walz nr 2 Szostakowicza, a także nieco bardziej radosny repertuar popularny: Can’t take my eyes off you,  Carmen – pieśń torreadora,  Despacito meets Mozart,  Hakunah matata, How deep is your love, New York, New York, Not time to die, Nothing gonna change my love for you,  Rock around the clock, Sound of the silent.

9 kwietnia 2022 roku naznaczony został prezentacją książki dra Emiliana Prałata Ród historii – historia rodu. Archiwum rodu Żółtowskich. Ikonografia siedzib z powiatu kościańskiego wydanej przez Archiwum Państwowe w Poznaniu.

O 14:30 przy kościele w Głuchowie zebrali się potomkowie rodu Żółtowskich – nestorka Anna Ulatowska, Janina, Katarzyna i Zbigniew Urbaniakowie, Teresa, Maciej i Piotr Jakubowscy, Tomasz Gliński i Maja Mroszczak, Stanisław Byszewski oraz Krzysztof Chłapowski. Wspólnie z przybyłymi osobami pragnącymi upamiętnić przodków rodu, wszyscy zeszli do krypty pod miejscowym kościołem. W swoich słowach dr Prałat przypomniał na wdzięczność i pamięć, których wyrazem jest obecność zebranych w Głuchowie. Następnie odczytał fragment Ewangelii odnoszący się do wskrzeszenia Łazarza. Wszyscy zebrani odmówili również wspólnie modlitwę w intencji zmarłych, pochowanych przodków oraz tych, którzy zginęli w Katyniu – wśród nich Marcelego, ostatniego właściciela majętności Głuchowo. Zebrani zapalili znicze i złożyli kwiaty, po czym udali się do kościoła i bocznej jego kaplicy, w której umieszczone są tablice epitafijne Żółtowskich spoczywających w krypcie.

O godzinie 16:00 w sali konferencyjnej DPS w Jarogniewicach rozpoczęła się zasadnicza część spotkania. Wszystkich zebranych przywitała dyrektor ośrodka – Katarzyna Michalewicz, zwracając uwagę na wyjątkowość ośrodka, który dzięki staraniom władz powiatu kościańskiego i życzliwości spadkobierców rodziny Żółtowskich stał się domem dla kilkudziesięciu osób. Następnie głos przekazała dr Elżbiecie Olender, dyrektor archiwum Państwowego w Lesznie, która powitała wszystkich przybyłych, w sposób szczególny zaś:

Potomków rodu Żółtowskich

Henryka Bartoszewskiego, starostę kościańskiego,

Dorotę Słowińską, zastępczynię starosty kościańskiego,

Iwonę Bereszyńską, przewodniczącą rady powiatu kościańskiego,

Maję Moskwę sekretarz powiatu kościańskiego,

Konrada Malickiego, burmistrza Gminy Czempiń,

Andrzeja Przybyłę, wójta gminy Kościan,

Henryka Michalskiego, członka rady gminy Kościan,

Ks. Tomasza Marciniaka, proboszcza parafii św. Katarzyny w Głuchowie,

Prof. Jana Skuratowicza, recenzenta książki,

Prof. Krzysztofa Chłapowskiego, Jadwigę i Stanisława Chłapowskich oraz dra Macieja Badurę z Fundacji „Bonum adipisci” – Dążyć do dobra,

Prof. Joannę Rękas z Instytutu Filologii Słowiańskiej UAM,

Prof. Mirona Urbaniaka z Uniwersytetu Wrocławskiego,

Pana Aleksandra Strarzyńskiego emerytowanego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków,

Dra hab. inż. Wojciech Kowalkowskiego z Uniwersytetu  Przyrodniczego w Poznaniu,

Pana Ireneusza Kurzawę reprezentującego Muzeum Adama Mickiewicza w Śmiełowie,

Panią Janinę Choderę, redaktorkę książki,

Rodziców i Rodzinę Autora oraz  wszystkich przybyłych.

W swoim wystąpieniu przypomniała o projekcie Naczelnej Dyrekcji Archiwów Państwowych „Archiwa Rodzinne Niepodległej”, w ramach którego powstała publikacja, której pierwszy tom był dedykowany rodzinie Chłapowskich. Przy tej okazji podziękowała rodzinie Żółtowskich za udostępnienie swoich zbiorów,  a władzom samorządowym za wsparcie finansowe publikacji. Przy tej okazji zapowiedziano również drugi tom poświęcony życiu rodzinnemu Żółtowskich. Egzemplarze książki i kwiaty otrzymali potomkowie rodu oraz dyrektor DPS w Jarogniewicach. Dr Prałat wręczył kwiaty również dyrektor Olender dziękując jej za wsparcie i życzliwość oraz Janine Choderze, redaktorce książki. W trakcie uroczystości wręczona miała zostać przez ministra Jana Dziedziczaka odznaka honorowa „Zasłużony dla Kultury Polskiej”. Niestety ze względu na chorobę ministra, o czym powiadomiła w jego imieniu Ewa Rosik, uroczyste wręczenie musiało zostać przełożone na inny termin.  W dalszej części Autor który poprosił o zabranie głosu Teresę Żółtowską-Jakubowską, Henryka Bartoszewskiego, Konrada Malickiego i prof. Jana Skuratowicza.

Pani Teresa w niezwykle wzruszających słowach przypomniała historię obecności swej rodziny w Jarogniewicach, wskazując na jej swe osobiste doświadczenia, jak śmierć jej ojca w Katyniu, czy spotkanie – incognito – w okresie powojennym z dyrekcją ówczesnego PGR z siedzibą w pałacu w Głuchowie, który był jej i jej rodziny domem. Podkreślając serdeczność tamtego spotkania zwróciła uwagę również na wydarzenia czasów najnowszych związane z roszczeniami reprywatyzacyjnymi oraz uregulowaniem sytuacji prawno-własnościowej DPS, którego zwieńczeniem było odkupienie przez powiat kościański zespołu pałacowo-parkowego od spadkobiercy jej brata Piotra.

Henryk Bartoszewski nawiązując do tej wypowiedzi podkreślił plany, jakie z tym miejscem ma związany powiat, a które związane będą z jego modernizacją, zwiększeniem standardu oraz powiększeniem grupy odbiorców ośrodka. W imieniu zarządu powiatu oraz jego społeczności podziękował Autorowi za wszystkie wysiłki i starania włożone w pracę związaną z utrwalaniem dziedzictwa kulturowego. Mówił: „Dr Emilian włożył jak zawsze wiele pracy, wysiłku, staranności, dokładności, dociekliwości, użył wielu instrumentów, aby publikacja, która będzie do nas dzisiaj trafiać, była rzeczywistym przekazem tego miejsca, jego historii, ludzi i myślę, że wszyscy z ciekawością przejrzymy to dzieło. Doktorze Emilianie bardzo dziękuję za podjęcie się tego, bo tak pięknie nawiązał Pan do historii, którą my teraz kontynuujemy”.  Wyrażając pewien żal, z racji tego, iż nie zaplanowana uroczystość odznaczenia nie mogła się odbyć w terminie, podkreślił, że jest to wyjątkowa okoliczność poprzez którą nagrodzona jest praca, pasja i zaangażowanie dra Prałata. Wyraził zarazem przekonanie, że dzisiejsze czasy, po których coraz mniej pozostaje pamiątek, w których coraz mniej się pisze (a do czego zachęcał przywołany przez starostę Henryk Florkowski, wybitny regionalista z Kościana) tym bardziej wymagają dokumentowania. Z uznaniem podkreślił zadowolenie z faktu pracy Autora i opracowań, które pokazują owo dziedzictwo. Dodał: “Dobrze, że jest dr Prałat, który pisze, zbiera, dokumentuje. Cieszy nas, że kolejna publikacja o takim miejscu, z taką historią zostanie utrwalona. Gratuluję i bardzo dziękuję. Jak już słyszeliśmy dzisiaj ta uroczystość miała mieć jeszcze jeden ważny punkt. To dzisiaj mieliśmy honorować, wyróżnić, potwierdzić dorobek dra Emiliana Prałata poprzez przyznanie mu tego wyróżnienia za zasługi dla kultury polskiej. To jest wybitny wkład, wielki wkład, to są wielkie dzieła, bo dzisiaj rozmawiamy o jednym z nich, ale jest już pokaźna taka biblioteka, tych dzieł, które Emilian napisał (…)”. Na zakończenie wspólnie z obecnymi przedstawicielami władz powiatowych wręczył dr Prałatowi upominek – pióro – oraz kwiaty, z zachętą by powstawały kolejne publikacje.

Do blisko 180 przybyłych gości słowa powitania skierował również burmistrz Konrad Malicki, który podkreślił fakt, iż wydawana książka poświęcona jest w znacznej mierze miejscowościom z terenu Gminy Czempiń. Podkreślił, iż jako gospodarzowi gminy, jest dumny z tego, iż na terenie tej ziemi działał tak znaczący ród. „Szanowny Państwo, bardzo mi miło i jestem bardzo wdzięczny w imieniu całej społeczności Gminy Czempiń i na ręce Pana Doktora złożyć podziękowanie, że podjął się kolejnego już dzieła w swej całej puli publikacji regionalnych, które wydawał w ostatnich latach, podjął się trudu udokumentowania i zachowania w pamięci dla potomnych właśnie historii tego miejsca i miejsc, o których wcześniej wspomniałem”. Wyraził radość z faktu ocalenia i przetrwania wielu świadectw materialnego dziedzictwa regionu, wyrażając nadzieję, że wspomniane miejscowości będą odzyskiwać swój dawny blask. Następnie raz jeszcze podziękował Autorowi i Archiwum Państwowemu za przygotowanie publikacji. „Dla powiatu kościańskiego, pan Emilian, Pan Doktor to skarb można powiedzieć, nasz społeczny konserwator, znawca zabytków i przede wszystkim osoba, która poświęca temu całe swe serce, mnóstwo swojego czasu, pasji, a dzięki temu zabytki powiatu kościańskiego, zabytki Ziemi Czempińskiej także mają szansę się w taki sposób dokumentacyjny się zachować i są cały czas przybliżane kolejnym pokoleniom i młodym mieszkańcom naszych ziem”.

Na koniec prof. Skuratowicz podzielił się uwagami i spostrzeżeniami nt. dziejów architektury rezydencjonalnej w Wielkopolsce, ze szczególnym akcentem położonym na artystyczną wartość zespoły rezydencjonalnego w Jarogniewicach. Przypomniał ustalenia związane z datowaniem pałaców w Jarogniewicach i Głuchowie, trudne ich powojenne losy oraz wyzwania jakie stoją przed tego rodzaju obiektami w perspektywie czasów współczesnych.

Na zakończenie dr Prałat przedstawił prezentację poświęconą zarówno książce, jak i szerszemu kontekstowi źródeł, jakimi są fotografie, dzieląc się przy tej okazji refleksjami ze współpracy z rodziną Żółtowskich. Wystąpieniu towarzyszyły materiały niewykorzystane w książce, a zapowiadające powstający drugi tom publikacji. Podsumowanie natomiast tworzyła prezentacja znajdująca się poniżej.

Drugą część uroczystości zdominowały największe polskie przeboje z czasów dwudziestolecia międzywojennego (i nie tylko), utrzymane w swingującej konwencji, które brawurowo wykonała Agnieszka Szymańska. Zabrzmiały Powróćmy jak za dawnych lat (Sława Przybylska), Ach jak przyjemnie (Irena Santor), Już nie zapomnisz mnie (Aleksander Żabczyński), Kiedy będziesz zakochany (Mieczysław Fogg), Odrobinę szczęścia w miłości (Irena Santor), Ach jak przyjemnie (Irena Santor), Bubliczki (Beata Rybotycka), Ach śpij kochanie (Henryk Wars), Na pierwszy znak (Hanka Ordonówna), Szanujmy wspomnienia (Skaldowie).

Po głównej części uroczystości wszyscy goście zaproszeni zostali na spotkanie przy kawie i cieście. Około 18:40 liczna grupa wspólnie z dr Prałatem wybrała się na spacer po parku, przy okazji którego zaprezentowano wyjątkowość całego założenia pałacowo-parkowego i pokazano najważniejsze jego elementy: poza budynkiem pałacu, również kaplicę z czasów obecności w tym miejscu albertynek, sfinksy na dziedzińcu, malowniczy kanał z kamiennym mostem, wreszcie umiejscowiony na tyłach parku basen ze sfinksami i stylizowaną na XVIII-wieczną bramę prowadzącą ku drodze do Czempinia i okolicznym polom.

Słowa wdzięczności kierujemy pod adresem p. Katarzyny Michalewicz, dyrektor DPS w Jarogniewicach wraz ze współpracownikami i mieszkańcami tego wyjątkowego miejsca, za wszelki trud i pomoc włożone w przygotowanie spotkania. Gminie Kościan, Rodzinie Bączkiewiczów za wsparcie logistyczne i udokumentowanie spotkania. Ks. Tomaszowi Marciniakowi za umożliwienie zejścia do krypty Żółtowskich.

W trakcie uroczystości przekazano również dary materialne, które Fundacja “Bonum adipisci” – Dążyć do dobra przekaże na potrzeby Ukrainy. Za Państwa wielkie serca – ogromnie dziękujemy! Szczegóły prowadzonych zbiórek znajdą Państwo na stronie https://bonum.adipisci.pl/zbiorka-darow-medycznych/.

31 marca 2021 roku minęła setna rocznica śmierci gen. dyw. Kazimierza Grudzielskiego, urodzonego w 1856 roku w Turwi. Ta okoliczność, jak i fakt, iż w bieżącym roku po raz pierwszy obchodzona jest jako święto państwowe, rocznica wybuchu powstania wielkopolskiego, spowodowały, iż zorganizowano w Turwi okolicznościowe spotkanie pn. „U dwóch generałów. Manewry (przed)powstańcze w Turwi”. Jego organizatorami byli dr Emilian Prałat, Grupa Rekonstrukcji Historycznych Tschuff, Fundacja „Bonum adipisci” – Dążyć do dobra, Stowarzyszenie Przyjaciół Gorzelni w Turwi oraz Gmina Kościan.

W godzinach przedpołudniowych rekonstruktorzy w mundurach straży ludowej z czasów powstania, przeprowadzili ćwiczenia z musztry, pojawiając się w różnych zakątkach miejscowości. Kwadrans przed południem przed remizą OSP zebrali się uczestniczy wraz z rekonstruktorami. Po ich przywitaniu przez Prałata, zarysowaniu okoliczności uroczystości, jej uczestnicy przeszli pod pomnik poległych w latach 1914–1920 mieszkańców Turwi. Po zaciągnięciu warty honorowej rozpoczęła się krótka ceremonia upamiętniająca poległych. Wójt gminy Andrzej Przybyła podziękował za organizację przedsięwzięcia i szczególne jego się wpisanie w kalendarz tegorocznych, szczególnych obchodów rocznicowych. Miłosz Kiciński przedstawił biogram gen. Kicińskiego. Dr Prałat poinformował, iż w przyszłym roku, przy okazji Święta Wojska Polskiego, zostanie na pomniku odsłonięta tablica dedykowana drugiemu, turewskiemu generałowi. Ks. Stanisław Tokarski odmówił modlitwę w intencji poległych. Następnie zebrani goście złożyli pod pomnikiem znicze. Tę część spotkania zakończyło odśpiewanie zwrotki „Roty”. Kolejnym punktem wydarzenia było zdobycie przez straż ludową miejscowej gorzelni. Przed jej budynkiem rekonstruktorzy zorganizowali niewielką potyczkę, która zakończyła się zdobyciem budynku. W trakcie inscenizacji goście mogli usłyszeć o historii i misji tej formacji. Kolejny punkt spotkania odbył się już we wnętrzu historycznej gorzelni. Emilian Prałat przedstawił po krótce najważniejsze fakty dotyczące powstania i jego przebiegu, Miłosz Kiciński opowiedział anegdoty dotyczące Grudzielskiego, a Adam Stryjakowski przedstawił dzieje poprzedzające wybuch powstania i pierwociny powstańczych organizacji wojskowych. Dzięki uprzejmości Grzegorza Koneicznego, goście mogli zwiedzić muzeum gorzelnictwa, zapoznać się z charakterem procesu przetwórczego, a na koniec obejrzeć eksponaty zgromadzone w dawnej słodowni. Na zwiedzających czekała kawa, herbata i ciasto. Spotkanie zakończyło się około godziny 16:00