region – Strona 2 – FUNDACJA BONUM ADIPISCI

Trzeci etap renowacji nekropolii w Rąbiniu – regularna aktualizacja

By Adminus | 23 maja 2022

KALENDARIUM TRZECIEGO ETAPU PRAC

23 maja 2022 roku rozpoczął się trzeci etap prac renowacyjnych przy nekropolii rodu Chłapowskich w Rąbiniu. Tego dnia przystąpiono do demontażu grobowca Balbiny Knychałowej. Jej murowany grobowiec był w bardzo złym stanie. Kamienne, granitowe belki były spękane i odspojone od granitowego cokołu, na którym opiera się piaskowcowa płyta epitafijna. Całość grobowca wspierała się na ceglano-kamiennym fundamencie. Płyta z inskrypcją – z ogromną liczbą porostów – została przeniesiona na ubocze. Podobnie piaskowcowe elementy cokołu. W pracach ogromne zaangażowanie wykazali Tadeusz Spurtacz i Paweł Brzozowski (ze spółki DANKO), Jerzy Gościniak i Emilian Prałat. Następnie grobowiec został zabezpieczony zbrojoną płytą, gruz zutylizowany, a elementy piaskowcowe przygotowane do konserwacji.

19 czerwca rozpoczął się dalszy etap prac renowacyjnych przy grobowcu Balbiny Knychałowej. Przeprowadziły je Ewelina Maciejczyk i Katarzyna Korn-Ubysz. Usunięto zabrudzenia organiczne (przy użyciu środków chemicznych i metodami mechanicznymi) oraz przygotowano kamień do dalszych prac. Przy okazji zostały umyte wszystkie pozostałe nagrobki (odnawiane w ciągu ostatnich dwóch lat) oraz uczytelniono ich napisy. Po roku widzimy, jak dużo zanieczyszczeń pojawia się na nagrobkach. Ponadto ten czas pozwolił na obserwację zastosowanej farby i jej odporności na ekspozycję światła. Nowe uczytelnienie wykonano przy użyciu ciemniejszego odcienia, co powinno wystarczyć na dłuższy czas.

23 sierpnia 2022 zdemontowane zostały: murowana obwódka wokół grobu Anny Hertmanowskiej i Marianny Wytyk oraz rozebrany murowany parkan wokół grobu rodziny Niklasów. Gruz został zutylizowany, a tego samego dnia wykonano ławy fundamentowe. Prace wykonała firma Państwa Łakomych z Nowego Lubosza.

Między 24 a 26 sierpnia wymurowano nową obwódkę wokół grobu Hertmanowskiej i Wytykowej oraz odbudowano opłotowanie wokół grobowca Niklasów i wstępnie je otynkowano. Przy okazji założono izolację poziomą oraz postawiono nowy cokół pod krzyż przynależący do grobu. Usunięto również rośliny rosnące we wnętrzu obu grobów.

Między 28 sierpnia a 2 września 2022 przeprowadzono kolejny etap prac. Otynkowano powierzchnię grobu Niklasów, wyprofilowano podziały geometryczne w tynku, ponownie osadzono bloki granitowe tworzące zasadnicze opłotowanie oraz osadzono krzyż na nowym cokole. Złożony został również nagrobek Balbiny Knychałowej. Na nowym postumencie osadzono kamienny cokół i położono płytę. Czekają ją jeszcze zabiegi konserwatorskie oraz montaż kamiennych belek wokół cokołu. Prace murarskie wykonuje firma Sebastiana Łakomego. 1 września Jarosław Szłapka z Rąbinia usunął korzenie starej lipy, które rozsadziły jedną z komór grobowych. Wnętrze odbudowanych opłotowań wokół grobów zostało wyrównane ziemią. Zniwelowany został również teren wokół odnowionych nagrobków, gdzie zostanie wysiana trawa. W dniach 24-25 września konserwatorki Ewelina Maciejczyk i Katarzyna Korn-Ubysz dokończyły prace przy płycie nagrobnej Balbiny Knychałowej. Wykonano kitowania, a całą powierzchnię płyty pokryto środkiem zmniejszającym podatność na mchy, glony i porosty.

21 listopada p. Monika Kąkolewicz z leszyńskiej Delegatury Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków dokonała odbioru prac przeprowadzonych w rmach trzeciego etapu rewitzalizacji nekropolii w Rąbiniu. Ze strony Fundacji obecny był przy odbiorze i przekazał dokumentację Stanisław Chłapowski.

Relacja z prezentacji książki “Ród historii – historia rodu. Archiwum rodu Żółtowskich”

By Adminus | 12 kwietnia 2022

9 kwietnia 2022 roku naznaczony został prezentacją książki dra Emiliana Prałata Ród historii – historia rodu. Archiwum rodu Żółtowskich. Ikonografia siedzib z powiatu kościańskiego wydanej przez Archiwum Państwowe w Poznaniu.

O 14:30 przy kościele w Głuchowie zebrali się potomkowie rodu Żółtowskich – nestorka Anna Ulatowska, Janina, Katarzyna i Zbigniew Urbaniakowie, Teresa, Maciej i Piotr Jakubowscy, Tomasz Gliński i Maja Mroszczak, Stanisław Byszewski oraz Krzysztof Chłapowski. Wspólnie z przybyłymi osobami pragnącymi upamiętnić przodków rodu, wszyscy zeszli do krypty pod miejscowym kościołem. W swoich słowach dr Prałat przypomniał na wdzięczność i pamięć, których wyrazem jest obecność zebranych w Głuchowie. Następnie odczytał fragment Ewangelii odnoszący się do wskrzeszenia Łazarza. Wszyscy zebrani odmówili również wspólnie modlitwę w intencji zmarłych, pochowanych przodków oraz tych, którzy zginęli w Katyniu – wśród nich Marcelego, ostatniego właściciela majętności Głuchowo. Zebrani zapalili znicze i złożyli kwiaty, po czym udali się do kościoła i bocznej jego kaplicy, w której umieszczone są tablice epitafijne Żółtowskich spoczywających w krypcie.

O godzinie 16:00 w sali konferencyjnej DPS w Jarogniewicach rozpoczęła się zasadnicza część spotkania. Wszystkich zebranych przywitała dyrektor ośrodka – Katarzyna Michalewicz, zwracając uwagę na wyjątkowość ośrodka, który dzięki staraniom władz powiatu kościańskiego i życzliwości spadkobierców rodziny Żółtowskich stał się domem dla kilkudziesięciu osób. Następnie głos przekazała dr Elżbiecie Olender, dyrektor archiwum Państwowego w Lesznie, która powitała wszystkich przybyłych, w sposób szczególny zaś:

Potomków rodu Żółtowskich

Henryka Bartoszewskiego, starostę kościańskiego,

Dorotę Słowińską, zastępczynię starosty kościańskiego,

Iwonę Bereszyńską, przewodniczącą rady powiatu kościańskiego,

Maję Moskwę sekretarz powiatu kościańskiego,

Konrada Malickiego, burmistrza Gminy Czempiń,

Andrzeja Przybyłę, wójta gminy Kościan,

Henryka Michalskiego, członka rady gminy Kościan,

Ks. Tomasza Marciniaka, proboszcza parafii św. Katarzyny w Głuchowie,

Prof. Jana Skuratowicza, recenzenta książki,

Prof. Krzysztofa Chłapowskiego, Jadwigę i Stanisława Chłapowskich oraz dra Macieja Badurę z Fundacji „Bonum adipisci” – Dążyć do dobra,

Prof. Joannę Rękas z Instytutu Filologii Słowiańskiej UAM,

Prof. Mirona Urbaniaka z Uniwersytetu Wrocławskiego,

Pana Aleksandra Strarzyńskiego emerytowanego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków,

Dra hab. inż. Wojciech Kowalkowskiego z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu,

Pana Ireneusza Kurzawę reprezentującego Muzeum Adama Mickiewicza w Śmiełowie,

Panią Janinę Choderę, redaktorkę książki,

Rodziców i Rodzinę Autora oraz wszystkich przybyłych.

W swoim wystąpieniu przypomniała o projekcie Naczelnej Dyrekcji Archiwów Państwowych „Archiwa Rodzinne Niepodległej”, w ramach którego powstała publikacja, której pierwszy tom był dedykowany rodzinie Chłapowskich. Przy tej okazji podziękowała rodzinie Żółtowskich za udostępnienie swoich zbiorów, a władzom samorządowym za wsparcie finansowe publikacji. Przy tej okazji zapowiedziano również drugi tom poświęcony życiu rodzinnemu Żółtowskich. Egzemplarze książki i kwiaty otrzymali potomkowie rodu oraz dyrektor DPS w Jarogniewicach. Dr Prałat wręczył kwiaty również dyrektor Olender dziękując jej za wsparcie i życzliwość oraz Janine Choderze, redaktorce książki. W trakcie uroczystości wręczona miała zostać przez ministra Jana Dziedziczaka odznaka honorowa „Zasłużony dla Kultury Polskiej”. Niestety ze względu na chorobę ministra, o czym powiadomiła w jego imieniu Ewa Rosik, uroczyste wręczenie musiało zostać przełożone na inny termin. W dalszej części Autor który poprosił o zabranie głosu Teresę Żółtowską-Jakubowską, Henryka Bartoszewskiego, Konrada Malickiego i prof. Jana Skuratowicza.

Pani Teresa w niezwykle wzruszających słowach przypomniała historię obecności swej rodziny w Jarogniewicach, wskazując na jej swe osobiste doświadczenia, jak śmierć jej ojca w Katyniu, czy spotkanie – incognito – w okresie powojennym z dyrekcją ówczesnego PGR z siedzibą w pałacu w Głuchowie, który był jej i jej rodziny domem. Podkreślając serdeczność tamtego spotkania zwróciła uwagę również na wydarzenia czasów najnowszych związane z roszczeniami reprywatyzacyjnymi oraz uregulowaniem sytuacji prawno-własnościowej DPS, którego zwieńczeniem było odkupienie przez powiat kościański zespołu pałacowo-parkowego od spadkobiercy jej brata Piotra.

Henryk Bartoszewski nawiązując do tej wypowiedzi podkreślił plany, jakie z tym miejscem ma związany powiat, a które związane będą z jego modernizacją, zwiększeniem standardu oraz powiększeniem grupy odbiorców ośrodka. W imieniu zarządu powiatu oraz jego społeczności podziękował Autorowi za wszystkie wysiłki i starania włożone w pracę związaną z utrwalaniem dziedzictwa kulturowego. Mówił: „Dr Emilian włożył jak zawsze wiele pracy, wysiłku, staranności, dokładności, dociekliwości, użył wielu instrumentów, aby publikacja, która będzie do nas dzisiaj trafiać, była rzeczywistym przekazem tego miejsca, jego historii, ludzi i myślę, że wszyscy z ciekawością przejrzymy to dzieło. Doktorze Emilianie bardzo dziękuję za podjęcie się tego, bo tak pięknie nawiązał Pan do historii, którą my teraz kontynuujemy”. Wyrażając pewien żal, z racji tego, iż nie zaplanowana uroczystość odznaczenia nie mogła się odbyć w terminie, podkreślił, że jest to wyjątkowa okoliczność poprzez którą nagrodzona jest praca, pasja i zaangażowanie dra Prałata. Wyraził zarazem przekonanie, że dzisiejsze czasy, po których coraz mniej pozostaje pamiątek, w których coraz mniej się pisze (a do czego zachęcał przywołany przez starostę Henryk Florkowski, wybitny regionalista z Kościana) tym bardziej wymagają dokumentowania. Z uznaniem podkreślił zadowolenie z faktu pracy Autora i opracowań, które pokazują owo dziedzictwo. Dodał: “Dobrze, że jest dr Prałat, który pisze, zbiera, dokumentuje. Cieszy nas, że kolejna publikacja o takim miejscu, z taką historią zostanie utrwalona. Gratuluję i bardzo dziękuję. Jak już słyszeliśmy dzisiaj ta uroczystość miała mieć jeszcze jeden ważny punkt. To dzisiaj mieliśmy honorować, wyróżnić, potwierdzić dorobek dra Emiliana Prałata poprzez przyznanie mu tego wyróżnienia za zasługi dla kultury polskiej. To jest wybitny wkład, wielki wkład, to są wielkie dzieła, bo dzisiaj rozmawiamy o jednym z nich, ale jest już pokaźna taka biblioteka, tych dzieł, które Emilian napisał (…)”. Na zakończenie wspólnie z obecnymi przedstawicielami władz powiatowych wręczył dr Prałatowi upominek – pióro – oraz kwiaty, z zachętą by powstawały kolejne publikacje.

Do blisko 180 przybyłych gości słowa powitania skierował również burmistrz Konrad Malicki, który podkreślił fakt, iż wydawana książka poświęcona jest w znacznej mierze miejscowościom z terenu Gminy Czempiń. Podkreślił, iż jako gospodarzowi gminy, jest dumny z tego, iż na terenie tej ziemi działał tak znaczący ród. „Szanowny Państwo, bardzo mi miło i jestem bardzo wdzięczny w imieniu całej społeczności Gminy Czempiń i na ręce Pana Doktora złożyć podziękowanie, że podjął się kolejnego już dzieła w swej całej puli publikacji regionalnych, które wydawał w ostatnich latach, podjął się trudu udokumentowania i zachowania w pamięci dla potomnych właśnie historii tego miejsca i miejsc, o których wcześniej wspomniałem”. Wyraził radość z faktu ocalenia i przetrwania wielu świadectw materialnego dziedzictwa regionu, wyrażając nadzieję, że wspomniane miejscowości będą odzyskiwać swój dawny blask. Następnie raz jeszcze podziękował Autorowi i Archiwum Państwowemu za przygotowanie publikacji. „Dla powiatu kościańskiego, pan Emilian, Pan Doktor to skarb można powiedzieć, nasz społeczny konserwator, znawca zabytków i przede wszystkim osoba, która poświęca temu całe swe serce, mnóstwo swojego czasu, pasji, a dzięki temu zabytki powiatu kościańskiego, zabytki Ziemi Czempińskiej także mają szansę się w taki sposób dokumentacyjny się zachować i są cały czas przybliżane kolejnym pokoleniom i młodym mieszkańcom naszych ziem”.

Na koniec prof. Skuratowicz podzielił się uwagami i spostrzeżeniami nt. dziejów architektury rezydencjonalnej w Wielkopolsce, ze szczególnym akcentem położonym na artystyczną wartość zespoły rezydencjonalnego w Jarogniewicach. Przypomniał ustalenia związane z datowaniem pałaców w Jarogniewicach i Głuchowie, trudne ich powojenne losy oraz wyzwania jakie stoją przed tego rodzaju obiektami w perspektywie czasów współczesnych.

Na zakończenie dr Prałat przedstawił prezentację poświęconą zarówno książce, jak i szerszemu kontekstowi źródeł, jakimi są fotografie, dzieląc się przy tej okazji refleksjami ze współpracy z rodziną Żółtowskich. Wystąpieniu towarzyszyły materiały niewykorzystane w książce, a zapowiadające powstający drugi tom publikacji. Podsumowanie natomiast tworzyła prezentacja znajdująca się poniżej.

Drugą część uroczystości zdominowały największe polskie przeboje z czasów dwudziestolecia międzywojennego (i nie tylko), utrzymane w swingującej konwencji, które brawurowo wykonała Agnieszka Szymańska. Zabrzmiały Powróćmy jak za dawnych lat (Sława Przybylska), Ach jak przyjemnie (Irena Santor), Już nie zapomnisz mnie (Aleksander Żabczyński), Kiedy będziesz zakochany (Mieczysław Fogg), Odrobinę szczęścia w miłości (Irena Santor), Ach jak przyjemnie (Irena Santor), Bubliczki (Beata Rybotycka), Ach śpij kochanie (Henryk Wars), Na pierwszy znak (Hanka Ordonówna), Szanujmy wspomnienia (Skaldowie).

Po głównej części uroczystości wszyscy goście zaproszeni zostali na spotkanie przy kawie i cieście. Około 18:40 liczna grupa wspólnie z dr Prałatem wybrała się na spacer po parku, przy okazji którego zaprezentowano wyjątkowość całego założenia pałacowo-parkowego i pokazano najważniejsze jego elementy: poza budynkiem pałacu, również kaplicę z czasów obecności w tym miejscu albertynek, sfinksy na dziedzińcu, malowniczy kanał z kamiennym mostem, wreszcie umiejscowiony na tyłach parku basen ze sfinksami i stylizowaną na XVIII-wieczną bramę prowadzącą ku drodze do Czempinia i okolicznym polom.

Słowa wdzięczności kierujemy pod adresem p. Katarzyny Michalewicz, dyrektor DPS w Jarogniewicach wraz ze współpracownikami i mieszkańcami tego wyjątkowego miejsca, za wszelki trud i pomoc włożone w przygotowanie spotkania. Gminie Kościan, Rodzinie Bączkiewiczów za wsparcie logistyczne i udokumentowanie spotkania. Ks. Tomaszowi Marciniakowi za umożliwienie zejścia do krypty Żółtowskich.

W trakcie uroczystości przekazano również dary materialne, które Fundacja “Bonum adipisci” – Dążyć do dobra przekaże na potrzeby Ukrainy. Za Państwa wielkie serca – ogromnie dziękujemy! Szczegóły prowadzonych zbiórek znajdą Państwo na stronie https://bonum.adipisci.pl/zbiorka-darow-medycznych/.

Manewry u dwóch generałów

By Adminus | 13 grudnia 2021

31 marca 2021 roku minęła setna rocznica śmierci gen. dyw. Kazimierza Grudzielskiego, urodzonego w 1856 roku w Turwi. Ta okoliczność, jak i fakt, iż w bieżącym roku po raz pierwszy obchodzona jest jako święto państwowe, rocznica wybuchu powstania wielkopolskiego, spowodowały, iż zorganizowano w Turwi okolicznościowe spotkanie pn. „U dwóch generałów. Manewry (przed)powstańcze w Turwi”. Jego organizatorami byli dr Emilian Prałat, Grupa Rekonstrukcji Historycznych Tschuff, Fundacja „Bonum adipisci” – Dążyć do dobra, Stowarzyszenie Przyjaciół Gorzelni w Turwi oraz Gmina Kościan.

W godzinach przedpołudniowych rekonstruktorzy w mundurach straży ludowej z czasów powstania, przeprowadzili ćwiczenia z musztry, pojawiając się w różnych zakątkach miejscowości. Kwadrans przed południem przed remizą OSP zebrali się uczestniczy wraz z rekonstruktorami. Po ich przywitaniu przez Prałata, zarysowaniu okoliczności uroczystości, jej uczestnicy przeszli pod pomnik poległych w latach 1914–1920 mieszkańców Turwi. Po zaciągnięciu warty honorowej rozpoczęła się krótka ceremonia upamiętniająca poległych. Wójt gminy Andrzej Przybyła podziękował za organizację przedsięwzięcia i szczególne jego się wpisanie w kalendarz tegorocznych, szczególnych obchodów rocznicowych. Miłosz Kiciński przedstawił biogram gen. Kicińskiego. Dr Prałat poinformował, iż w przyszłym roku, przy okazji Święta Wojska Polskiego, zostanie na pomniku odsłonięta tablica dedykowana drugiemu, turewskiemu generałowi. Ks. Stanisław Tokarski odmówił modlitwę w intencji poległych. Następnie zebrani goście złożyli pod pomnikiem znicze. Tę część spotkania zakończyło odśpiewanie zwrotki „Roty”. Kolejnym punktem wydarzenia było zdobycie przez straż ludową miejscowej gorzelni. Przed jej budynkiem rekonstruktorzy zorganizowali niewielką potyczkę, która zakończyła się zdobyciem budynku. W trakcie inscenizacji goście mogli usłyszeć o historii i misji tej formacji. Kolejny punkt spotkania odbył się już we wnętrzu historycznej gorzelni. Emilian Prałat przedstawił po krótce najważniejsze fakty dotyczące powstania i jego przebiegu, Miłosz Kiciński opowiedział anegdoty dotyczące Grudzielskiego, a Adam Stryjakowski przedstawił dzieje poprzedzające wybuch powstania i pierwociny powstańczych organizacji wojskowych. Dzięki uprzejmości Grzegorza Koneicznego, goście mogli zwiedzić muzeum gorzelnictwa, zapoznać się z charakterem procesu przetwórczego, a na koniec obejrzeć eksponaty zgromadzone w dawnej słodowni. Na zwiedzających czekała kawa, herbata i ciasto. Spotkanie zakończyło się około godziny 16:00

VII piesza Kopaszewska Droga Krzyżowa

By Adminus | 14 września 2021

W tegorocznej edycji Kopaszewskiej Drogi Krzyżowej wzięło udział około 170 osób. W Kopaszewie wydano 160 wejściówek a kilkanaście osób dołączyło do piechurów na trasie lub w Rąbiniu. W samo południe sprawowana była msza w intencji pielgrzymów. Celebrował ją i kazanie wygłosił o. Daniel Wańczyk, benedyktyn z Lubinia. Na zakończenie mszy odczytano list z przesłaniem i pozdrowieniem od abpa Stanisława Gądeckiego. O 12:45 rozpoczęła się droga krzyżowa. Przy każdej stacji p. Narcyz Skorupski akompaniował fragment piosenki religijnej „Matko, która nas znasz”, po czym odczytywano okolicznościowe rozważanie. Tegoroczna edycja dedykowana była kobietom i to one odczytywały tematyczne rozważania. W trakcie 16 kilometrowej wędrówki piechurzy mogli wspólnie się modlić, ale również posłuchać okolicznościowej prelekcji dra Emiliana Prałata poświęconej ważnym dla polskiej historii i kultury kobietom (m.in. Dąbrówce, bł. Jolencie, Jadwidze Śląskiej i Andegaweńskiej, Antoninie, Tekli i Wandzie Chłapowskim). Około 15:15 pielgrzymi dotarli do Rąbinia. Po krótkiej wizycie w miejscowym kościele, w imieniu wszystkich obecnych na grobie gen. Chłapowskiego kwiaty złożył jego praprawnuk Piotr, który przyleciał na Kopaszewską Drogę Krzyżową z Londynu. Później Emilian Prałat pokazał efekty prowadzonych przez Fundację „Bonum adipisci” – Dążyć do dobra prac renowacyjnych przy nekropolii. Na uczestników przy miejscowej świetlicy czekał pożywny żurek i chwila odpoczynku. O 16:15 wyruszono w drogę powrotnej. Na ty odcinku dołączył ks. Krzysztof Gogół proboszcz parafii w Choryni oraz na moment ks. Stanisław Tokarski z Racotu. O 18:30 kolumna wędrowców dotarła do Kopaszewa. Na zakończenie wszyscy uczestnicy skosztowali domowych wypieków i kawy raz otrzymali okolicznościowe certyfikaty oraz pocztówki. Wśród pielgrzymów znalazły się siostry Służebniczki, które w tym roku wspominają 150 rocznicę śmierci założyciela swego zgromadzenia Edmunda Bojanowskiego. Przybyły z Krzywinia i Lubonia. W tracie tegorocznej edycji na dzieło renowacji nekropolii w Rąbiniu ofiarowano 1313,28 zł.

Słowa wdzięczności kierujemy do wszystkich wspomagających Fundację w organizacji tegorocznej edycji, zwłaszcza zaś OSP Kopaszewo, mieszkanek Kopaszewa, które upiekły ciasta, Joanny Ziętkiewicz, Leszka Majchrzaka, osób czytających rozważania, akompaniującego i śpiewającego Narcyza Skorupskiego, Zbigniewa Gołembki, Lucyny Jaszkiewicz, ks. Ryszarda Jankowskiego, Anny Miler i Iwony Gaertig, jak również osób pomagających przy wydawaniu posiłków, Jadwigi, Stanisława Chłapowskich i Macieja Badury za wszelką pomoc. Wszystkim razem i każdemu z osobna dziękujemy za wsparcie.

https://droga.epralat.edu.pl/

Mural z generałem Chłapowskim

By Adminus | 9 sierpnia 2021

Z inicjatywy dra Emiliana Prałata, na sali gimnastycznej przy szkole podstawowej w Turwi, powstał pierwszy w Gminie Kościan, województwie, a wszystko wskazuje, że i na świecie, mural przedstawiający gen. Dezyderego Chłapowskiego. Pole obrazowe o wymiarach 450 x 670 cm wypełnia przedstawienie gen. Chłapowskiego w surducie, trzymającego w lewej ręce kapelusz, a w prawej laskę. W tle umieszczono robinię pseudoakację, najbardziej charakterystyczny gatunek wprowadzony przez Dezyderego, a zarazem powtórzono jej motyw w postaci kwitnącej gałązki, jako element przewodni, łączący kolejne planowane przez Prałata murale, które docelowo miałyby powstać w kolejnych latach. Projekt w oparciu o przedstawioną wizję i koncepcję wykonało Studio MUR-ALL. Prace rozpoczęły się 6 sierpnia i zakończyły 8. Wykonali je: Agnieszka Zdonek, Małgorzata Warsiewicz, Daria Makarewicz i Philipp Kalarus. Projekt w skali 1:1 przeniesiono na wydruki z zaznaczonymi, dziurkowanymi konturami. Po ich przyklejeniu do ściany, przeprucha została pokryta farbą odbijając zarys rysunku na powierzchni. W kolejnych etapach powstał zasadniczy mural. Prace sfinansowała Gmina Kościan i Fundacja „Bonum adipisci” – Dążyć do dobra.

Słowa wdzięczności kierujemy w stronę Andrzeja Przybyły, Michała Bentkowskiego, Jarosława Wójta, Krystyny Nowak za wszelką pomoc związaną z powstaniem murala. W sposób szczególny dziękujemy Gminie Kościan za ogromną otwartość, życzliwość i determinację by mural powstał.

Drugi etap renowacji nekropolii Chłapowskich w Rąbiniu – regularna aktualizacja

By Adminus | 8 lipca 2021

KALENDARIUM DRUGIEGO ETAPU PRAC

7 lipca 2021 roku rozpoczął się drugi etap prac renowacyjnych nekropolii w Rąbiniu, jakie w ubiegłym roku zainicjowała Fundacja „Bonum adipisci” – Dążyć do dobra w oparciu o współpracę z Parafią pw. św. ap. Piotra i Pawła. W tym roku – wzorem roku poprzedniego – przygotowaliśmy w imieniu parafii w Rąbiniu wniosek o dotację na renowację zabytków, który został złożony w Starostwie Powiatowym w Kościanie. Udało się pozyskać 15 000 złotych, co stanowi 50% kosztów przewidzianych na renowację 10 płyt nagrobnych. Drugą połowę – na podstawie umowy – przekaże parafii Fundacja. Całkowicie z własnych środków fundacja pokryje koszty wymurowania cokołów pod płyty nagrobne. Jest to zalecenie wojewódzkiego konserwatora zabytków.

O godzinie 16.00 dzięki pomocy DANKO Sp. z o.o., zwłaszcza zaś Pana Tadeusza Spurtacza, Pawła Brzozowskiego i Tobiasza Szymoniaka, w obecności Emiliana Prałata, Stanisława Chłapowskiego i ks. proboszcza Ryszarda Jankowskiego, płyty nagrobne Dezyderego i Antoniny Chłapowskich oraz Joanny księżnej łowickiej, zostały zdemontowane przy użyciu dźwigu i przeniesione na udostępniony przez parafię teren przykościelny. Zgodnie z zaleceniami konserwatorskimi, w najbliższych dniach zostanie wykonana niewielka ława fundamentowa, na której stanie cokół będący podstawą dla płyt nagrobnych. Płyty zostały poddane pracom renowacyjnym w lipcu 2020 roku. Zadanie ich przeniesienia nie należało do najłatwiejszych, gdyż nie było wiadomym, co znajduje się pod płytami. Okazało się, iż Generał i jego żona spoczywają w murowanym grobowcu – więcej na jego temat powiemy w późniejszym czasie. Po usunięciu płyt powierzchnia grobowców została oczyszczona z warstwy ziemi, i cienkiej warstwy zaprawy wapienno-cementowej, co pozwoliło na odsłonięcie ceglanego zamknięcia krypty, uzupełnionego w niektórych miejscach dachówkami.

Demontaż płyty Dezyderego Chłapowskiego

Demontaż płyty Antoniny Chłapowskiej

Prace porządkowe

9 lipca o godzinie 9.00 przystąpiono do dalszych prac. Wokół grobowców wybrano nieco ziemi i założono szalunek. Następnie wykonano niezbyt głęboką ławę fundamentową, która zarazem zabezpieczyła powierzchnię komory grobowej i stanowić będzie dodatkowe wzmocnienie konstrukcji. Ława otrzymała niewielkie pochylenie. Prace murarskie wykonali Piotr Padurski, Dominik Piotrowicz i Emilian Prałat.

12 lipca panowie Piotr Padurski i Dominik Piotrowicz wymurowali cokół pod płyty. Otrzymał on formę prostokąta z dwoma wewnętrznymi filarkami, na których oparte będą wszystkie trzy płyty. Dolna warstwa cegieł tworzy niewielką podstawę, na której opiera się zasadniczy, dwuwarstwowy cokół z cegieł. Dla większej spójności estetycznej i historycznej, zadecydowano o fugowaniu nawiązującym do charakteru pobliskiego kościoła. Dzięki temu udało się zachować spójność założenia, a zarazem podkreślono wiejski charakter nekropolii. Na koniec teren uporządkowano, obłożono łupkiem i kamieniami, które znajdują się dokoła, a które wprowadzono po remoncie kościoła.

15 lipca o 16.30 dzięki wsparciu panów Tadeusza Spurtacza i Pawła Brzozowskiego i przy udziale Emiliana Prałata wszystkie trzy płyty przeniesiono ponownie na teren nekropolii i osadzono je na cokole. Pod płytami umieszczono pamiątkowe przesłanie do potomnych.

16 lipca w godzinach porannych płyty zostały umyte, a teren wokół nagrobków ponownie uporządkowany. Jedna z poniższych ilustracji ukazuje, jak niezbędne było wykonanie cokołu. W roku 2020 wszystkie płyty zostały odnowione. Przez rok leżały jednak – tak jak wcześniej – wprost na ziemi, co spowodowało powstanie zabrudzeń na krawędziach płyt. Mamy zamiar je usunąć przy okazji bieżących prac.

20 lipca o godzinie 16:30 przystąpiono do demontażu płyt nagrobnych: Marii Jezierskiej, Róży, Tadeusza, Ludwika, Tekli i Zygmunta Chłapowskich, Wacława Gutakowskiego, Aleksandra Koncewicza i Marii Długołęskiej. W pracach wzięli udział Tadeusz Spurtacz, Paweł Brzowoski, Emilian Prałat i ks. Stanisław Tokarski. Przeniesienie płyt nagrobnych zajęło około półtorej godziny. W najgorszym stanie jest płyta Zygmunta Chłapowskiego. Wykonana z piaskowca była uszkodzona i naprawiona przy okazji renowacji z lat 90. XX wieku. Odłamany narożnik został zespojony z kamieniem cementem. Płyta jest bardzo krucha, w całości pokryta porostami i bardzo zabrudzona. Tuż obok znajduje się lastrykowa płyta jego żony Tekli. Nie licuje ona z charakterem miejsca, wobec czego w obu przypadkach, jeszcze tego samego dnia, dr Emilian Prałat zwrócił się z zapytaniem do Urzędu konserwatorskiego o możliwość wykonania granitowych płyt, które odwzorowywałyby układ i czcionkę oryginalnych płyt.

Po demontażu płyt, Emilian Prałat i ks. Stanisław Tokarski rozebrali stary cokół nad grobem Marii Jezierskiej. Teren został uporządkowany, a miejsce prac zabezpieczone.

21 lipca o godzinie 6:30 rozpoczęła się rozbiórka starych cokołów. Prace wykonał Emilian Prałat. Z rozebranych cokołów ułożono 5 palet gruzu. W trakcie prac okazało się, że mur pod płytą nagrobną Tekli Chłapowskiej posiadał bardzo zwartą strukturę, fugi zaś wykonano z litego betonu, co bardzo poważnie utrudniło ręczną jego rozbiórkę. Z racji ostrożności nie zastosowano urządzeń pneumatycznych. Gruz zutylizował pan Jakub Gościniak. Pracę zakończyły się o 15:15.

22 lipca o godzinie 8:30 podpisano umowę miedzy Parafią w Rąbiniu, Fundacją a Panią Katarzyną Korn-Ubysz dotyczącą drugiej etapu prac renowacyjnych. Tego samego dnia przystąpiono do prac. Przy pomocy myjek wysokociśnieniowych oczyszczono powierzchnię płyt z nalotu biologicznego – mchów, porostów i brudu. Jednocześnie zastosowano środek grzybobójczy, którym zdezynfekowano powierzchnię.

Płyty przed zabiegami renowacyjno-konserwatorskimi:

23 i 24 lipca kontynuowano prace przy oczyszczaniu mechanicznym powierzchni nagrobków. Ciśnieniowo umyto płyty nagrobne Marii Jezierskiej, Róży, Tadeusza, Ludwika, Tekli, Zygmunta Chłapowskich, Wacława Gutakowskiego, Marii Długołęckiej, Ludwika Chłapowskiego, Teresy Duc, Zofii Mycielskiej, Stanisława Chłapowskiego i Mikołaja Rynkiewicza. Płyty już na tym etapie odzyskały blask. Mechanicznie, przy użyciu skalpeli usunięto oporniejsze porosty oraz zabrudzenia. Prace wykonali Katarzyna i Marek Ubyszowie. Z kolei Emilian Prałat zdemontował stary cokół spod płyty Marii Długołęckiej. Nagrobki piaskowcowe zostały zaimpregnowane. Kolejne prace przy nich możliwe będą po 14 dniach.

19 sierpnia kontynuowano prace murarskie na terenie nekropolii w Rąbiniu. Panowie Robert Padurski, Marcin Ławniczak, Dominik Piotrowicz i Dominik Witkiewicz. Wokół grobowców Marii Jezierskiej, Róży, Tadeusza, Tekli, Zygmunta Chłapowskich i Marii Długołęckiej wykonano szalunki, a następnie ławy fundamentowe pod cokoły. Zwłaszcza w odniesieniu do ostatniego grobowca prace te miały charakter ratunkowy. Stan jego zachowania był katastrofalny. Korzenie pobliskiej akacji bardzo mocno uszkodziły jego ściany. Dużym zdziwieniem był stan wierzchniej warstwy cegieł tworzących sklepienie kolebkowe. Cześć z nich ułożona była bez zaprawy – skądinąd bardzo fachowo i poprawnie – jednak po takim czasie konstrukcja straciła na stabilności. Przy grobie Róży i Tadeusza dodatkowo i zgodnie z pozwoleniem konserwatorskim, wykonano ławę pod filar, o który oparta zostanie płyta nagrobna ich syna Ludwika. Prace murarskie trwały od godziny 8:00 do 17:00. Jednocześnie zmuszeni zostaliśmy przez administratora miejsca do przeniesienia płyt nagrobnych z parkingu przykościelnego na tereny trawiaste. Każde przenoszenie płyt stanowi niepotrzebne zagrożenie dla nich, jednak nie mieliśmy wyjścia. W pracach tych dopomogło DANKO oraz Pan Tadeusz Spurtacz.

2 września rozpoczęły się prace kamieniarskie związane wypiaskowaniem płyty przeznaczonych do renowacji. Po jego zakończeniu płyty odzyskały blask. Okazało się również, że płyta Mikołaja Rynkiewicza jest piaskowcowa, a nie granitowa. Wypiaskowano wszystkie płyty, łącznie z tymi, których renowację planowaliśmy na przyszły rok. W dalszym etapie ubytki zostaną zakitowane, struktura kamienia wzmocniona i w przypadku granitu – zaimpregnowana. Dzisiaj również przywieziono kolejne cegły, a od jutra kontynuowane będą prace murarskie – trzy podwójne i trzy pojedyncze cokoły.

13 września 2021 o godzinie 13:00 przystąpiono do ponownego montażu płyt nagrobnych Marii Długołęckiej, Aleksandra Koncewicza, Józefy Gutakowskiej, Róży i Zygmunta Chłapowskich, Marii Jezierskiej. Prace nie mogłyby się odbyć, gdyby nie wsparcie DANKO S. A. zwłaszcza zaś p. Tadeusza Spurtacza i Pawła Brzozowskiego. Po zakończeniu montażu, przystąpiono do przeniesienia pięciu pozostałych płyt nagrobnych – Salomei Matelskiej, Józefa Chłapowskiego, Teresy Mycielskiej, Stanisława Chłapowskiego i Mikołaja Rynkiewicza. Następnie dzięki pomocy Marii Prałat, Mieczysława Janowskiego, Eugeniusza Piotrowskiego, Jacka Bartkowiaka i Damiana Szajewskiego rozebrano stare cokoły oraz usunięto gruz. Teren został przygotowany pod kolejne prace murarskie. Podkrzesano również tuje rosnące przy grobowcu Róży i Tadeusza. Prace zakończyły się około 19:00.

28 września wykonano ławy fundamentowe pod cokoły grobowców Salomei Matelskiej, Józefa Chłapowskiego, Zofii Mycielskiej, Stanisława Chłapowskiego i Mikołaja Rynkiewicza.

25-27 października Pani Katarzyna Korn-Ubysz zakończyła prace związane uzupełnianiem i kitowaniem powierzchni płyt oraz zlicowaniem ich powierzchni.

28 października dokonano odbioru drugiego etapu prac. O godzinie 10:00 nastąpił odbiór drugiego etapu prac renowacyjnych nekropolii w Rąbiniu. Zostały odebrane bez zarzutu przez p. Monikę Kąkolewicz w obecności ks. Ryszarda Jankowskiego, Stanisława Chłapowskiego i nadzorującej oraz wykonującej prace Katarzyny Korn-Ubysz. Prace objęły nagrobki: Marii Jezierskiej, Róży, Tadeusza i Ludwika Chłapowskich, Józefy Gutakowskiej, Marii Długołęckiej, Józefa i Stanisława Chłapowskich, Teresy Duc, Zofii Mycielskiej i Mikołaja Rynkiewicza. Zgodnie z decyzją konserwator wymienione zostaną płyty Tekli i Zygmunta Chłapowskich.

10 grudnia zamontowane zostały nowe tablice nagrobne Tekli i Zygmunta Chłapowskich. Wykonano je z granitu w Zakładzie Kamieniarskim SALAR w Gierłachowie. Zastąpiły one płyty lastrykową i piaskowcową. Zamontował je p. Jakub Gościniak wspólnie ze Stanisławem Chłapowskim i Tadeuszem Spurtaczem.

Tytułem podsumowania:

15.000,00 zł dotacja, jaką Powiat Kościański przekazał parafii

15.247,86 zł dotacja, jaką przekazała parafii Fundacja „Bonum adipisci” – Dążyć do dobra

4.324,84 zł kwota, jaką Fundacja przeznaczyła na sfinansowanie prac przy nagrobkach, w związku z decyzją o poszerzeniu tegorocznego planu prac

12.300,00 zł kwota, jaką Fundacja zapłaciła za wykonanie cokołów pod płyty nagrobne

5.400,00 zł koszt wykonania nowych tablic nagrobnych Tekli i Zygmunta Chłapowskich

Łącznie prace w 2021 przy nekropolii w Rąbiniu – 52.272,7 zł

z czego Powiat Kościański 15.000,00 zł

Fundacja „Bonum adipisci” – Dążyć do dobra 37.272,7 zł

Relacja z drugiej edycji inicjatywy “Racot. Tygiel kultur”

By Adminus | 15 czerwca 2021

Stulecie utworzenia w dawnym pałacu Jabłonowskich w Racocie rezydencji prezydentów II RP, stało się tegorocznym motywem przewodnim inicjatywy „Racot. Tygiel kultur”, która odbyła się 13 czerwca. Pomysłodawcą spotkań jest dr Emilian Prałat. Druga edycja zorganizowana została pod auspicjami Fundacji „Bonum adipisci” – Dążyć do dobra, dzięki pozyskaniu grantu ze środków Samorządu Województwa Wielkopolskiego. Ze względu na obostrzenia epidemiologiczne nie mogli wziąć udziału w spotkaniu goście z Holandii i Niemiec, którzy jednak zamierzają odwiedzić Racot w okresie wakacyjnym. Uroczystość rozpoczęła się nabożeństwem ekumenicznym w miejscowym kościele katolickim pw. św. Jerzego i Stanisława Kostki. Rozpoczął je od pozdrowienia uczestników dr Prałat, przypominając, iż miejsce to służyło jako miejsce spotkania trzem narodom i dwóm obrządkom. Przedstawił również myśl przewodnią nabożeństwa, jaką stało się hasło „Pamięć i pojednanie. Następnie poprosił ks. Stanisława Tokarskiego i pastora Waldemara Gabrysia o zapalenie dwóch świec ozdobionych kokardami w barwach Holandii i Niemiec połączonych biało-czerwoną kokardą, jako symboli pamięć o tych wszystkich, którzy w różnych językach wznosili w tej świątyni swe modlitwy. Czytanie z Księgi Rodzaju oraz z 1 Listu św. Jana odczytane przez dra Prałata, przeplotła wspaniała interpretacja Psalmu 18 w wykonaniu sopranistki Agnieszki Szymańskiej. Ona również wykonała po ewangelii a przed kazaniem, kanon z Taize – Ubi caritas est vera, Deus ibi est. Homilia podzielona została między obu duchownych, z których każdy przedstawił przesłanie odnoszące się do przebaczenia – ks. Tokarski nawiązał do opowieści o Jakubie i Ezawie, pastor Gabryś do historii Jonasza. Po kazaniu nastąpiła modlitwa powszechna odczytana przez uczestników uroczystości (TEKSTY – KLIKNIJ), “Ojcze nasz” i błogosławieństwo końcowe.

Bezpośrednio po nabożeństwie rozpoczął się koncert organowy w wykonaniu Jakuba Zawadzkiego (ur. 1994). Muzyk ukończył Akademię Muzyczną im. Karola Lipińskiego we Wrocławiu w klasie organów dr. Tomasza Głuchowskiego. Na co dzień jest organistą w kościele oo. jezuitów pw. św. Ignacego Loyoli we Wrocławiu, gdzie od ośmiu lat organizuje festiwal muzyki organowej. Koncertuje w kraju i za granicą. Zajmuje się także naprawą i konserwacją organów.

W ramach koncertu na zabytkowych organach ufundowanych przez książęta saksońsko-weimarskiej, Muzyk wykonał utwory 1. Mariana Sawy (1937–2005) – Oremus (1982), 2. Johanna Sebastiana Bacha (1685–1750) – Liebster Jesu, wir sind hier BWV 730 u. 731; 3. Carla Philipa Emanuele Bacha (1714–1788) – Sonate F-dur Wq 70.3; 4. Willhelma Friedemanna Bacha (1710–1784) – Allegro A-dur 5; Jana Jancy (*1933) – Elegie d-moll (2001), autorską, własną improwizację na temat pieśni “Maria, breit den Mantel aus”. Każdy utwór poprzedzał krótki komentarz dra Prałata, który przybliżał sylwetki kompozytorów i utworów. Podkreślił również wyjątkowo dobrą współpracę z organistą w zakresie doboru kompozycji, wśród których znalazły się dzieła Bachów, wywodzących się z Eisenach, a pracujących w Weimarze, co stanowiło doskonałe połączenie z Racotem, niegdysiejszą majętnością książąt von Sachsen-Weimar-Eisenach. Recital zakończył się owacją na stojąco.

Z kwadransowym opóźnieniem rozpoczęła się główna część uroczystości. Jej sceną stał się dziedziniec honorowy przed pałacem udekorowany w barwach narodowych, proporcem prezydenckim oraz flagami Niemiec i Holandii. Na wstępie dr Prałat powitał w imieniu Fundacji przybyłych gości, wśród nich zaś:

Jana Dziedziczaka, posła na Sejm RP, sekretarza stanu w KPRM

Wojciecha Ziemniaka, senatora RP

Henryka Bartoszewskiego, starostę powiatu kościańskiego

Zbigniewa Franka, wicestarostę powiatu kościańskiego

Andrzeja Przybyłę, wójta Gminy Kościan

Mirosława Dudę, zastępcę wójta Gminy Kościan

Przemysława Korbika, zastępcę Burmistrza Miasta Kościana

Grażynę Brzezińską, zastępczynię Dyrektora Departamentu Kultury Urzędu Marszałkowskiego Województwa Wielkopolskiego

Ks. Stanisława Tokarskiego, pastora Waldemara Gabrysia i o. Daniela Wańczyka

Członków Rady Powiatu Kościańskiego i Gminy Kościan

Członków Fundacji „Bonum adipisci” – Dążyć do dobra

Mieszkańców Racotu i regionu, zwłaszcza pracowników Stadniny Koni

Dyrektorów placówek oświatowych, kulturalnych i społecznych

Artystów uświetniających swym talentem dzisiejszą uroczystość, zwłaszcza p. Katarzynę Zawadę wraz z zespołem Classic Modern oraz Wojciecha Zimniaka, Piotra Woźniaka i Kajetana Neumanna – wychowanków Państwowej Szkoły Muzycznej I stopnia im. dra Józefa Surzyńskiego

Filipa Bączkiewicza dokumentującego spotkanie, media oraz wszystkich przybyłych gości.

Dr Prałat odczytał listy otrzymane z Kancelarii Prezydenta RP, Wicemarszałek Sejmu Małgorzaty Kidawy-Błońskiej i Marka Woźniaka, marszałka województwa wielkopolskiego. Następnie głos zabrali zaproszeni goście.

Po wystąpieniach zaproszonych gości, dr Prałat przypomniał historię utworzenia w Racocie siedziby prezydentów II RP, podkreślając wyjątkowość rezydencji w kontekście pierwszej dekady istnienia odrodzonej Polski, dla której jednym z priorytetów było skonsolidowanie zróżnicowanych w wielu aspektach dawnych ziem zaborowych. Pałac w Racocie odgrywał istotną rolę w tym procesie, będąc obok zamku cesarskiego w Poznaniu, drugą wielkopolską siedzibą głowy państwa. Omawiając losy sprzedaży tutejszych dóbr przez rodzinę Jabłonowskich książętom van Oranje-Nassau, a później ich przekazanie książętom saksońsko-weimarskim, wskazał na wyjątkowość Racotu, w którym splotły się trudne losy trzech nacji i dwóch obrządków, które – zwłaszcza po odzyskaniu przez Polskę niepodległości – nierzadko wiązały się z konfliktami i napięciami. Opowiadając o wizytach prezydentów w Racocie, m.in. o odwiedzinach przez Ignacego Mościckiego budującego się gimnazjum w Kościanie, stworzył tło dla pojawienia się prezydenta. Oto bowiem w trakcie prelekcji na dziedziniec honorowy wjechał przy dźwięku “sygnału prezydenckiego” granego na trąbkach, historyczny powóz, którym Ignacy Jan Paderewski w 1918 roku jechał z dworca głównego w Poznaniu do Bazaru. Tym razem powozem podróżował Ignacy Mościcki (w tej roli Arkadiusz Wesołek) w towarzystwie starosty Gustawa Raszewskiego (w tej roli Andrzej Przybyła), ówczesnego proboszcza gryżyńskiego (w tej roli ks. Stanisław Tokarski) i obecnego starosty – Henryka Bartoszewskiego. Po zejściu z powozu prezydenta przywitały wierszem i bukietami polnych kwiatów – Zofia i Magdalena Miler. Tak jak przed stu laty, także podczas uroczystości prezydent wygłosił przemówienie do zebranych (TEKST PRZEMÓWIENIA -KLIKNIJ)

Historyczna rekonstrukcja zakończyła część oficjalną. Po niej dr Prałat zaprosił uczestników do udziału w wyjątkowym koncercie pt. “To był świat w zupełnie starym stylu”. W jego trakcie wystąpiła Katarzyna Zawada z zespołem Classic Modern. Artyści to fuzja dwóch różnych światów muzycznych – belcantowego brzmienia głosu solistki i wirtuozerii modernistycznych instrumentalistów. Unikatowość artystów wynika z klasycznego wykształcenia i nowoczesnego podejścia do formy muzycznej. Katarzyna Zawada – z wykształcenia pianistka i śpiewaczka klasyczna jest wokalistką o niespotykanej barwie głosu, którą zwykło utożsamiać się z brzmieniem białego anioła polskiej estrady – Anny German. Classic Modern czerpie z różnych stylów, różnych gatunków tworząc własny, niepowtarzalny język muzyczny. Koncepcje i aranżacje muzyczne popularnych utworów są bowiem owocem sztuki improwizacji i twórczej pracy wszystkich muzyków. O wysokim poziomie wykonawczym świadczy również fakt, iż Katarzyna Zawada i członkowie Classic Modern występują na scenach ogólnopolskich jak i światowych poruszając się niemal we wszystkich stylach muzycznych. Instrumentaliści na co dzień współpracują w wielu projektach muzycznych tworząc także własne formacje i grupy muzyczne. Niniejsza oferta przedstawia program dwudziestolecia międzywojennego. Dorobek międzywojennej muzyki polskiej obejmuje liczne przykłady utworów lżejszego gatunku, mieszczący się w szeroko pojmowanej sferze twórczości popularnej i użytkowej. Artyści tamtego okresu byli nie tylko śpiewakami, dodatkowo można było ich również zobaczyć w kabaretach, na deskach teatrów polskich i zagranicznych, a później także w filmach, dlatego Katarzyna Zawada zaprezentuje się wraz z Classic Modern jako szansonistka z tamtych czasów i iście barwnie – zarówno nostalgicznie jak i kabaretowo zaprezentuje repertuar wielkich sław lat 20., 30. minionego wieku, m.in. Hanki Ordonówny, Toli Mankiewiczówny, czy Zuli Pogorzelskiej. Na dziedzińcu zabrzmiały: Ach, jak przyjemnie | muz. Henryk Wars | sł. Ludwik Starski; Ach śpij kochanie | muz.: Henryk Wars | sł. Ludwik Starski; Ada, to nie wypada | muz. Zygmunt Wiehler | sł. Jerzy Jurandot; Co bez miłości wart jest świat | muz. Henryk Wars | sł. Emanuel Schlechter, Konrad Tom; Ja się boję sama spać | muz. Jerzy Petersburski | sł. Andrzej Włast Gustaw Baumritter Willy, H. Mlet; Już nie zapomnisz mnie | muz. Henryk Wars | sł. Ludwik Starski; Miłość ci wszystko wybaczy | muz. Henryk Wars | sł. Julian Tuwim; Na pierwszy znak | muz. Henryk Wars | sł. Julian Tuwim; Odrobinę szczęścia w miłości | muz. Jerzy Petersburski | sł. Emanuel Schlechter; Panna Mania gra na mandolinie | muz. K. May | sł. Marian Hemar; Powróćmy, jak za dawnych lat | muz. Henryk Wars | sł. Jerzy Jurandot, Jerzy Glejgewicht, Janusz Wilski; Rebeka | muz. Zygmunt Białostocki | sł. Andrzej Włast; Tangolita (Całować umiem tak jak Tangolita) | muz. Ábrahám, Pál | sł. Andrzej Włast; Libertango – Astor Piazzola – skrzypce i fortepian; Czardasz – Vittoriio Monti – skrzypce i fortepian. Koncert zakończył bis.

Na zakończenie uroczystości organizatorzy przewidzieli coś dla ciała. Każdy zarejestrowany uczestnik spotkania mógł skosztować dwóch staropolskich przysmaków – białej i czarnej polewki. W międzyczasie dr Prałat oprowadził po pałacu i powozowni trzy grupy, łącznie 90 osób. W trakcie całego dnia, w różnych punktach uroczystości wzięło udział około 220 osób. Zainteresowani mogli się zapoznać ze specjalnie przygotowaną na tę okazję plenerową wystawą poświęconą dziejom II RP, poszczególnym prezydentom, sukcesom i porażkom tego czasu oraz historii wizyt głów państwa w Racocie. Dla najmłodszych przygotowano kącik plastyczny, w którym zajęcia prowadziła Anna Miler.

Wszystkie fotografie można pobrać korzystając z dysku google.

W 1921 roku Racot stał się siedzibą prezydentów odrodzonego państwa polskiego. Wydarzenie to wiązało się z nacjonalizacją wielkoksiążęcych dóbr rodziny von Sachsen-Weimar-Eisenach. Kończyła się trwająca od 1798 roku epoka naznaczona obecnością w sercu Wielkopolski Holendrów i Niemców żyjących obok Polaków. Dla Polski rozpoczynał się nowy okres. Krzepnące państwo patrzyło naprzód. Powstałe z trzech, będących na odrębnym poziomie rozwoju gospodarczego i kulturowego ziem państwo, potrzebowało silnej integracji. Dlatego też 1 sierpnia 1919 roku powstało Ministerstwo byłej Dzielnicy Pruskiej, które miało zintegrować dobrze rozwiniętą Wielkopolskę z resztą ziem zaborczych tworzących odrodzoną Polskę. Jednym z elementów tej integracji było ustanowienie zamku cesarskiego w Poznaniu oficjalną siedzibą prezydentów RP. Wiele osób zapomina jednak, że i pałac Jabłonowskich w Racocie stał się takową rezydencją, pozwalającą prezydentom na odpoczynek na wsi, ale i wygodniejsze realizowanie powierzonych zadań na wielkopolskiej prowincji – dodajmy doskonale zorganizowanej i będącej podstawą prosperity całego regionu od XIX wieku.

W ten sposób Ziemia Kościańska zyskała kolejny, wyjątkowy element tworzący unikatową mozaikę kulturową tej części Wielkopolski. Do Racotu przyjeżdżali prezydenci Ignacy Mościcki i Stanisław Wojciechowski. Na polecenie kancelarii prezydenckiej pałac został dostosowany do potrzeb głowy państwa, czego pozostałością jest m.in. schron umieszczony w piwnicach.

W stulecie utworzenia oficjalnej siedziby prezydenckiej w Racocie, chcemy przypomnieć okoliczności tamtych wydarzeń. Służyć temu będzie okolicznościowa wystawa poświęcona pierwszej dekadzie istnienia II RP. Pokaże ona funkcjonowanie Ziemi Kościańskiej w obrębie Wielkopolski, a jej zaś w ramach Polski. Wspólnym zaś mianownikiem będą dzieje Europy lat 1918–1928. Mając w pamięci historię Racotu, przybliżymy również relacje polsko-holenderskie i polsko-niemieckie we wspomnianym wyżej okresie. Rocznica utworzenia siedziby prezydenckiej to trudny moment z punktu widzenia zwłaszcza polsko-niemieckich relacji. „Tygiel kultur” stawia sobie za cel przypomnienie zarówno jasnych stron pierwszej dekady wolności Polski, jak i mniej chlubnych momentów. Wszystkie one tworzą naszą wspólną przeszłość. Ta zaś obecna w teraźniejszości, jest niezbędna dla zbudowania przyszłości – opartej na solidaryzmie, pojednaniu, wspólnych celach, odpowiedzialności, prawdzie.

FORMULARZ REJESTRACJI -> KLIKNIJ

można również się zarejestrować w dniu spotkania, w punkcie informacyjnym przy wejściu na teren zespołu pałacowego

14:30 kościół pw. św. Stanisława Kostki i św. Jerzego w Racocie | nabożeństwo ekumeniczne pod hasłem „Pamięć i pojednanie”

15:15 kościół pw. św. Stanisława Kostki i św. Jerzego w Racocie | recital organowy prezentujący utwory polskie, holenderskie i niemieckie

16:00 teren parku przypałacowego | odsłonięcie tablicy pamiątkowej dedykowanej prezydentom Mościckiemu i Wojciechowskiemu

16:20 dziedziniec honorowy przed pałacem | część oficjalna | przypomnienie historii utworzenia siedziby prezydenckiej | wystąpienia gości

17:00 dziedziniec honorowy przed pałacem | koncert muzyczny pt. „To był świat w zupełnie starym stylu” – zachęcamy do zabrania koców i wygodnego rozłożenia się na trawniku przed pałacem

18:00 oprowadzania po zespole pałacowo-parkowym | „Trismak” – degustacja (w oparciu o wejściówkę-talon)

W międzyczasie zapraszamy do zapoznania się z okolicznościową wystawą rozmieszczoną wokół dziedzińca. Dla najmłodszych przewidujemy warsztaty plastyczne.

Osoby, które dokonają rejestracji, w piątek 11 czerwca otrzymają mail zawierający wejściówkę na wydarzenie. W punkcie informacyjnym przy wejściu na teren przypałacowy będzie można odebrać talon uprawniający do skorzystania z poczęstunku. Pałac w Racocie uruchomi dodatkowo własną, odpłatną usługę gastronomiczną. Przypominamy jednak, iż ta nie będzie związana z wejściówką-talonem.

Może być zdjęciem przedstawiającym 1 osoba

Jakub Zawadzki (ur. 1994) – ukończył Akademię Muzyczną im. Karola Lipińskiego we Wrocławiu w klasie organów dr. Tomasza Głuchowskiego; jest organistą w kościele oo. jezuitów pw. św. Ignacego Loyoli we Wrocławiu, gdzie od ośmiu lat organizuje festiwal muzyki organowej; koncertuje w kraju i za granicą; zajmuje się także naprawą i konserwacją organów.

Marian Sawa (1937-2005) – Oremus (1982)

Johann Sebastian Bach (1685-1750) – Liebster Jesu, wir sind hier BWV 730 u. 731

Carl Philip Emanuel Bach (1714-1788) – Sonate F-dur Wq 70.3

Willhelm Friedemann Bach (1710-1784) – Allegro A-dur

Jan Janca (*1933) – Elegie d-moll (2001)

Jakub Zawadzki (*1994) – Improvisation zu “Maria, breit den Mantel aus”

Marian Sawa – Trzy tańce w dawnym stylu (1998)

Katarzyna Zawada & Classic Modern to fuzja dwóch różnych światów muzycznych – belcantowego brzmienia głosu solistki i wirtuozerii modernistycznych instrumentalistów. Unikatowość artystów wynika z klasycznego wykształcenia i nowoczesnego podejścia do formy muzycznej. Katarzyna Zawada – z wykształcenia pianistka i śpiewaczka klasyczna jest wokalistką o niespotykanej barwie głosu, którą zwykło utożsamiać się z brzmieniem białego anioła polskiej estrady – Anny German. Classic Modern czerpie z różnych stylów, różnych gatunków tworząc własny, niepowtarzalny język muzyczny. Koncepcje i aranżacje muzyczne popularnych utworów są bowiem owocem sztuki improwizacji i twórczej pracy wszystkich muzyków. O wysokim poziomie wykonawczym świadczy również fakt, iż Katarzyna Zawada i członkowie Classic Modern występują na scenach ogólnopolskich jak i światowych poruszając się niemal we wszystkich stylach muzycznych. Instrumentaliści na co dzień współpracują w wielu projektach muzycznych tworząc także własne formacje i grupy muzyczne. Niniejsza oferta przedstawia program dwudziestolecia międzywojennego. Dorobek międzywojennej muzyki polskiej obejmuje liczne przykłady utworów lżejszego gatunku, mieszczący się w szeroko pojmowanej sferze twórczości popularnej i użytkowej. Artyści tamtego okresu byli nie tylko śpiewakami, dodatkowo można było ich również zobaczyć w kabaretach, na deskach teatrów polskich i zagranicznych, a później także w filmach, dlatego Katarzyna Zawada zaprezentuje się wraz z Classic Modern jako szansonistka z tamtych czasów i iście barwnie – zarówno nostalgicznie jak i kabaretowo zaprezentuje repertuar wielkich sław lat 20., 30. minionego wieku, m.in. Hanki Ordonówny, Toli Mankiewiczówny, czy Zuli Pogorzelskiej.

Ach, jak przyjemnie | muz. Henryk Wars | sł. Ludwik Starski

Ach śpij kochanie | muz.: Henryk Wars | sł. Ludwik Starski

Ada, to nie wypada | muz. Zygmunt Wiehler | sł. Jerzy Jurandot

Co bez miłości wart jest świat | muz. Henryk Wars | sł. Emanuel Schlechter, Konrad Tom

Ja się boję sama spać | muz. Jerzy Petersburski | sł. Andrzej Włast Gustaw Baumritter Willy, H. Mlet

Już nie zapomnisz mnie | muz. Henryk Wars | sł. Ludwik Starski

Miłość ci wszystko wybaczy | muz. Henryk Wars | sł. Julian Tuwim

Na pierwszy znak | muz. Henryk Wars | sł. Julian Tuwim

Odrobinę szczęścia w miłości | muz. Jerzy Petersburski | sł. Emanuel Schlechter

Panna Mania gra na mandolinie | muz. K. May | sł. Marian Hemar

Powróćmy, jak za dawnych lat | muz. Henryk Wars | sł. Jerzy Jurandot, Jerzy Glejgewicht, Janusz Wilski

Rebeka | muz. Zygmunt Białostocki | sł. Andrzej Włast

Tangolita (Całować umiem tak jak Tangolita) | muz. Ábrahám, Pál | sł. Włast, Andrzej

Libertango – Astor Piazzola – skrzypce i fortepian

Czardasz – Vittoriio Monti – skrzypce i fortepian

8 czerwca 2021 Dwie godziny dla radiowej rodziny. Radio Poznań

Prezentacja książki “Czyn zbrojny Chłapowskich”

By Adminus | 9 maja 2021

NADCHODZĄCE PREZENTACJE:

W roku 2020 mija sto lat od wojny polsko-bolszewickiej, ważnego wydarzenia nie tylko z militarnego, ale również politycznego punktu widzenia. Wśród wówczas poległych na froncie znaleźli się Zdzisław (1892-1920) i Juliusz (1890-1920) Chłapowscy. Stulecie ich śmierci zazębiające się z rocznicą jednego z największych sukcesów polskiego oręża, jest okazją do spojrzenia na militarne dzieje rodu Chłapowskich w nieco szerszej perspektywie uwzględniającej nie tylko postać generała Dezyderego, ale wielu członków tego rodu. Zagadnienie aktywności militarnej rodu Chłapowskich nie doczekało się dotychczas monograficznego opracowania. Co więcej, podejmowane było niemal wyłącznie w odniesieniu do postaci gen. Dezyderego, adiutanta Napoleona, głównodowodzącego wojskami powstania listopadowego na Litwie, kawalera Orderu Virtutti Militari i Legii honorowej. W niewielkim stopniu znana jest aktywność innych członków rodu na tym polu. W publikacji, której premiera przewidziana jest na listopad 2020 roku, zaprezentowane zostaną nieznane wcześniej materiały ze zbiorów Centralnego Archiwum Wojskowego oraz prywatnego archiwum rodziny Chłapowskich. W liczącej około 200 stron pracy przedstawione zostaną sylwetki m.in gen. dyw. Dezyderego Chłapowskiego, majora Jana Chłapowskiego, podporucznika Kazimierza Chłapowskiego, podporucznika Mieczysława Chłapowskiego, pułkownika Adama Chłapowskiego, kapitana Michała Chłapowskiego, porucznika Mariana Chłapowskiego, podporucznik Emilii Chłapowskiej, podporucznika Stanisława Chłapowskiego, wachmistrza Juliusza Chłapowskiego, porucznika Zdzisława Chłapowskiego, podchorążego Kazimierza Chłapowskiego, podporucznika Kazimierza Chłapowskiego, podporucznika Dezyderego Chłapowskiego. W publikacje zaprezentowane zostaną zarówno skany dokumentacji aktowej i personalnej pozyskane z CAW, jak również fragmenty korespondencji frontowej, fotografie przedstawiające opisywane postaci, niepublikowane wcześniej źródła ikonograficzne (w tym np. zdjęcia z międzywojennych manewrów wojskowych przeprowadzanych w majątkach należących do rodu Chłapowskich), historyczne (w znacznej mierze ze zbiorów prywatnych rodziny) oraz stricte artystyczne (stylizowane portrety, grafiki, prace rysunkowe etc.).

W dniu prezentacji książki uruchomiona zostanie również specjalnie przygotowana strona z wersją online wystawy.

Publikacja powstała w ramach współpracy dra Emiliana Prałata z Archiwum Państwowym w Poznaniu i przy wsparciu: Powiatu Kościańskiego, Gminy Kościan, Fundacji „Bonum adipisci” – Dążyć do dobra.

REJESTRACJA UDZIAŁU W SPOTKANIU AUTORSKIM -> PROSZĘ PRZEJŚĆ DO REZERWACJI

Prace w Czerwonej Wsi

By Adminus | 19 grudnia 2020

Z inicjatywy dra Emiliana Prałat (realizowanej jako własny projekt) w sierpniu 2020 roku rozpoczęły się prace porządkowe i renowacyjne na terenie nekropolii czerwonowiejskiej. Wobec braku zastrzeżeń ze strony leszczyńskiej delegatury Urzędu Ochrony Zabytków co do przedstawionej koncepcji prac, przystąpiono do ich realizacji. Miedzy sierpniem a końcem listopada czterokrotnie przeprowadzono prace porządkowe – wycięto samosiejki, krzaki, usunięto, wyrugowano korzenie, których obecność niszczyła historyczne pomniki w części nekropolii znajdującej się między kościołem a cmentarzem. Poza pracą własną oraz rodziny, w działania włączyli się członkowie Stowarzyszenia im. „Kościańskiej Rezerwy Skautowej” oraz stypendyści Stowarzyszenia Oświatowego im. D. Chłapowskiego. Na przełomie listopada i grudnia przystąpiono do usuwania zmurszałych cementowych okładzin cokołów grobowców. Ich odsłonięcie ujawniło katastrofalny stan ceglanych, narożnych filarków. W ramach prac renowacyjno-kamieniarskich pod dwoma historycznymi płytami wykonano nowe, granitowe cokoły, a ich powierzchnię oczyszczono i zaimpregnowano. Jednocześnie odnowiono dwa wolnostojące krzyże nagrobne. Ten eta prac objął również wykonanie granitowych obramowań, które wydzieliły poszczególne kwatery. Te zaś zostały wyrównane, wypoziomowane, wyłożone agrowłókniną (zakupioną w ramach mikroprojektu przez dwójkę stypendystów Stowarzyszenia Oświatowego), a następnie wysypane drobnym kamieniem, uprzednio zapewniając możliwość odparowywania wilgoci wokół nagrobków. Prace kamieniarskie wykonał Zakład Kamieniarski SALAR z Gierłachowa. W roku 2020 prace pochłonęły 6500 złotych. Sfinansowano je w ramach stypendium twórczego Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, które uzyskał dr Prałat oraz ze środków przekazanych przez Powiat Kościański, które stanowiły część nagrody, którą dr Prałat zdobył w konkursie Urzędu Marszałkowskiego w Poznaniu w 2019 roku, a które ze względów regulaminowych przekazane zostały na konto powiatu. Ich dysponentem został inicjator prac w Czerwonej Wsi. Dalsze prace zależą od możliwości finansowych. Fundacja “Bonum adipisci” – Dążyć do dobra będzie się starać wesprzeć kolejne etapy renowacji. Wdzięczni będziemy za wszelkie darowizny na ten cel.

Rocznica 23 października

By Adminus | 2 października 2020

Szanowni Państwo,

ze względu na sytuację epidemiologiczną, tegoroczne uroczystości rocznicy rozstrzelań mieszkańców Kościana, przypadające na 23 października, zostały odwołane. Nastąpi jedynie złożenie kwiatów przez przedstawicieli władz samorządowych i Fundacji pod ścianą rozstrzelań kościańskiego ratusza.

Pierwszy etap prac w Rąbiniu za nami

By Adminus | 20 sierpnia 2020

W poniedziałek 10 sierpnia odbył się odbiór prac renowacyjnych prowadzonych na nekropolii rodu Chłapowskich w Rąbiniu. Urząd Konserwatorski w Lesznie odebrał bez zastrzeżeń prace przy: grobowcu linii kopaszewskiej, epitafium Zofii Koźmianowej, płycie nagrobnej Dezyderego i Antoniny Chłapowskich, Joanny Grudzińskiej, Aleksandra Koncewicza i Ludwika Chłapowskiego. Prace zostały sfinansowane przez Fundację „Bonum adipisci” – Dążyć do dobra i Powiat Kościański. Ten ostatni przekazał Parafii św. Ap. Piotra i Pawła w Rąbiniu kwotę 7.500 zł w ramach konkursu dotacji na zabytki, co stanowiło 50% całkowitego kosztu. Drugą połowę środków przekazała Fundacja, która w 100% sfinansowała również renowację pozostałych wymienionych nagrobków. Przypomnijmy, że prace przewidziane są na trzy lata. -Bieżący rok jest bardzo trudny ze względów finansowych, cieszymy się jednak, że udało się zrobić tak wiele – mówi dr Emilian Prałat, prezes zarządu Fundacji. Prace renowacyjne wykonały Ewelina Maciejczyk i Katarzyna Korn-Ubysz. W odniesieniu do największego z grobowców, którego ściany były silnie zasolone i zawilgocone, konieczne było wykorzystanie myjek wysokociśnieniowych, piaskarek oraz łagodnych środków chemicznych, które pozwoliły oczyścić powierzchnię nagrobka. Usunięto wszystkie fugi, które zastąpiono nowymi. Wzmocniono strukturę kamienia iniekcjami żywicowymi oraz całą powierzchnię zahydrofobizowano. Ponadto zapuszczono wszystkie napisy, dzięki czemu stały się one czytelne. Do jesieni pozostawiono odsłonięte otoczenie grobu, tak by sprawdzić czy poprawi to warunki wilgotnościowe. Podobny zakres prac objął pozostałe nagrobki. Po raz pierwszy od dziesiątek lat czytelny jest napis na tablicy córki Chłapowskiego Zofii. Bardzo wielu trudności nastręczyły prace przy najstarszym i najbardziej zniszczonym, piaskowcowym grobowcu Ludwika Chłapowskiego. Został on oczyszczony i zaimpregnowany. Ta płyta oraz sąsiednie spoczywają na zniszczonych, ceglanych podmurówkach i wylewkach z lastryko. Dzięki ustaleniom z Urzędem Konserwatorskim podjęto decyzję o wykonaniu na jesieni ceglanych cokołów oraz usunięciu lastryko. Podniesione zostaną również płyty w kwaterze generalskiej, które w ostatnim czasie zapadły się w gruncie i nie posiadają jakiejkolwiek izolacji. -Szeroki front robót nie byłby możliwy, gdyby nie wsparcie wielu osób prywatnych, ale również Ośrodka Szkolenia Poligonowego Wojsk Lądowych im. gen. dyw. D. Chłapowskiego w Wędrzynie, którzy zechcieli wesprzeć dzieło renowacji.

Obchody Święta Wojska Polskiego

By Adminus | 16 sierpnia 2020

15 sierpnia odbyła się w Turwi uroczystość Święta Wojska Polskiego połączona z obchodami stulecia zwycięstwa w wojnie polsko-bolszewickiej. Organizatorem obchodów była Fundacja „Bonum adipisci” – Dążyć do dobra, a jej spirytus movens, jak powiedział wójta Andrzej Przybyła – dr Emilian Prałat. Uroczystość mogła się odbyć dzięki ogromnemu wsparciu Sołectwa Turew, mieszkańców miejscowości oraz Gminy Kościan.

O 16 rozpoczęła się część oficjalna. Rekonstruktorze ze Stowarzyszenia im. „Kościańskiej Rezerwy Skautowej” zaciągnęli wartę honorową oraz wystawili sztandar. Orkiestra Dęta OSP Kościan pod batutą Mariana Drozdy odegrała hymn państwowy. Dr Prałat powitał zgromadzonych, zwłaszcza mieszkańców Turwi, ale i przybyłych gości – Wojciecha Ziemniaka, senatora Rzeczypospolitej Polskiej, Henryka Bartoszewskiego (starostę kościańskiego), Zbigniewa Franka (zastępcę starosty), Jana Szczepaniaka (przewodniczącego Rady Gminy Kościan), Andrzeja Przybyłę (wójta gminy Kościan), Mirosława Dudę (zastępcę wójta), Henryka Michalskiego, Wojciecha Klema, Marcina Kowalskiego (radnych gminy Kościan), ks. Krzysztofa Pustkowiaka. W krótkich słowach przybliżył historię wojny polsko-bolszewickiej podkreślając zaangażowanie społeczności Wielkopolski w tamten zryw, zachęcając zarazem do kultywowania pamięci zwłaszcza o lokalnych bohaterach. Następnie głos zabrał wójt Przybyła, który dziękował za organizację uroczystości podkreślając, iż frekwencja była w Turwi większa, aniżeli podczas głównych obchodów w Kościanie. Przypomniał również początki obchodów w Turwi, zapoczątkowanych w 2018 roku, kiedy to odnowiono pomnik. Następnie odczytano apel pamięci, przywołując zarówno bohaterów upamiętnionych na tablicach pomnika, jak i wielkie postaci polskiego oręża minionych wieków. Po ostatnim z werbli następujących po każdym z siedmiu wezwań zabrzmiała „Wojskowa cisza” zagrana na trąbce. Zaraz po niej zabrzmiała „Rota” i „Szara piechota”. Później ks. Pustkowiak odmówił okolicznościową modlitwę za poległych. Następnie złożono wiązanki kwiatów i znicze. Poza wymienionymi wyżej osobami i delegacjami przez nich tworzonymi, kwiaty złożyło Sołectwo Turew, rekonstruktorzy i dr Prałat w imieniu Fundacji. Licznie włączyli się do tej ceremonii mieszkańcy, którzy złożyli znicze. Nikodem Woźniak odczytał okolicznościowy wiersz nawiązujący do wydarzeń 1929 roku, a grupa młodzieży wspólnie z Narcyzem Skorupskim i wszystkimi uczestnikami, zaśpiewała wiązankę trzech, popularnych utworów wojskowych. Na zakończenie Orkiestra OSP Kościan zagrała kilka utworów marszowych. Następnie rozpoczęła się druga część uroczystości na pobliskiej, rozległej łące, która zmieniła się w pole inscenizacji potyczki wojsk polskich z bolszewickimi pod Grossowem. Wśród głośnych wystrzałów z karabinów, działek i moździerzy zademonstrowano ostrzał, opatrywanie rannych czy szarżę piechoty. Chętni mieli okazję postrzelać na mobilnej strzelnicy. Uroczystość zgromadziła licznie przybyłych mieszkańców Turwi i okolicznych miejscowości. Jak co roku nad bezpieczeństwem uczestników spotkania czuwała OSP Turew. Wszyscy goście otrzymali kotylion w barwach narodowych oraz mieli okazję obejrzeć specjalnie przygotowaną wystawę.

—

Zadanie finansowane przez Narodowy Instytut Wolności ze środków Programu Fundusz Inicjatyw Obywatelskich

Fotografie dzięki uprzejmości Piotra Pewińskiego

Święto Wojska Polskiego 15.08.2020

By Adminus | 25 lipca 2020

Zapraszamy do Turwi na trzecie już spotkanie w Święto Wojska Polskiego. W tym roku dodatkowo świętujemy stulecie zwycięskiej wojny 1920 roku, w której tak wielkie zasługi mieli Wielkopolanie, w tym również ci, których nazwiska umieszczono na tablicach pamiątkowych pomnika. W ten dzień chcemy przypomnieć tych wszystkich, którzy nie tylko w tamtej kampanii, ale na wielu frontach licznych wojen walczyli za wolność naszą, ale i wielu innych. W tym roku, ze względu na obostrzenia sanitarno-epidemiologicznego, musimy zmodyfikować program naszego spotkania. Wyjątkowo nie będzie części artystycznej i biesiadowania po zakończeniu uroczystości. Zapraszamy jednak niezmiennie do udziału w części oficjalnej (ze złożeniem kwiatów i zniczy), a następnie obejrzenia wyjątkowej inscenizacji, w ramach której wystąpią rekonstruktorzy w potyczce z czasów wojny 1920 roku! Bądźmy tego dnia razem! Radośnie i zjednoczeni jak nasi przodkowie 100 lat temu!

Partnerzy uroczystości:Gmina Kościan, Sołectwo Turew, Orkiestra Dęta “TON”, Stowarzyszenie im. Kościańskiej Rezerwy Skautowej

“Kultura u podstaw” i regionalizm

By Adminus | 18 maja 2020

Zapraszamy do zapoznania się z wywiadem udzielonym Urzędowi Marszałkowskiemu w Poznaniu i portalowi “Kultura u podstaw”.

TEKST WYWIADU

fot. ARPINIU

Upamiętnienie 80 rocznicy egzekucji na rynku w Kościanie 23.10.2019

By Adminus | 10 października 2019

Od komendy sztandary wprowadź rozpoczęły się obchody 80. rocznicy rozstrzelań mieszkańców Ziemi Kościańskiej, które zorganizowała Fundacja Bonum Adipisci – Dążyć do dobra. Podniosły charakter uroczystości zaznaczono odśpiewaniem hymnu państwowego przy akompaniamencie Orkiestry Dętej TON z Kościana pod batutą Macieja Madanowskiego. W imieniu Fundacji zebranych gości powitał dr Emilian Prałat, Prezes Zarządu. Wśród przybyłych znaleźli się:

Piotr Ruszkiewicz – Burmistrz Miasta Kościana
Maciej Zielonka – Przewodniczący Rady Miejskiej Kościana
Ks. kanonik Paweł Skrzypczak – proboszcz parafii farnej i dekanatu kościańskiego
Stefan Żurkiewicz – wiceprzewodniczący Rady Powiatu Kościańskiego
Bernard Turski – członek Zarządu Powiatu Kościańskiego
Andrzej Przybyła – Wójt Gminy Kościan
Mirosław Duda – zastępca Wójta Gminy Kościan
Jan Szczepaniak – Przewodniczący Rady Gminy Kościan
Henryk Michalski – Zastępca Przewodniczącego Rady Gminy Kościan
Ppłk. Przemysław Mikołajczyk – dowódca Ośrodka Szkolenia Poligonowego Wojsk Lądowych im. Dezyderego Chłapowskiego w Wędrzynie
mjr drużyn strzeleckich Paweł Kuleszewicz – szef sztabu Polskich Drużyn Strzeleckich Okręgu Poznańskiego
ppor. Damian Herda, sierż. ds. Damian Herda, serż. ds. Agnieszka Szymańska, sierż. Krzysztof Kruszelnicki – członkowie Polskich Drużyn Strzeleckich Okręgu Poznańskiego
Jacek Piętka – członek zarządu Wielkopolskiego Towarzystwa Genealogicznego Gniazdo
Prof. UAM dr hab. Cezary Trosiak – prezes Stowarzyszenia Oświatowego im. D. Chłapowskiego
Leszek Majchrzak – zastępca prezesa Stowarzyszenia Oświatowego im. D. Chłapowskiego
Irena Tomczak – członkini Zarządu Stowarzyszenia Oświatowego im. D. Chłapowskiego
nadkomisarz Konrad Stróżyński Naczelnik Wydziału Prewencji Komendy Powiatowej Policji w Kościanie
kapitan Szymon Klemenski zastępca dowódcy jednostki ratunkowo-gaśniczej z Państwowej Straży Pożarnej w Kościanie
Maciej Szymczak – Komendant Straży Miejskiej w Kościanie
Nadleśnictwa Kościan – Maciej Cudak (Nadleśniczy Nadleśnictwa Kościan), Hubert Sroczyński, Rafał Skibiński, Marek Ptak, Maciej Maciński Adam Antczak, Wojciech Dopieralski
Dr Rafał Kościański – Naczelnik Oddziałowego Archiwum IPN w Poznaniu
Jan Siliński i Zygmunt Jaskulski ze Związku Kombatantów RP i Byłych Więźniów Politycznych. Koło w Kościanie
Jacek Nowak – Burmistrz Miasta i Gminy Krzywiń
Harcmistrz Jolantę Kasprzak – komendantka Hufca im. hm. Floriana Marciniaka w Kościanie
Członkowie Stowarzyszenia im. Kościańskiej Rezerwy Skautowej
Piotr Chłapowski, prof. Krzysztof Chłapowski, Marcin Górski – członkowie Rady Fundacji Bonum Adipisci
Stanisław Chłapowski, Henryka Kalwajtys-Wasielica – członkowie Zarządu Fundacji Bonum Adipisci
Maria Chłapowska-Naskalska, Janina Naskalska-Babik – potomkinie rodziny Chłapowskich
Zaprzyjaźnione Prasa i media Ziemi Kościańskiej

Październikowy dzień, który dzisiaj, po 80 latach wspominamy, był bardzo podobny do dzisiejszego. Słoneczny i pogodny, chociaż naznaczony docierającymi nad Obrę informacjami o egzekucjach dokonanych w Gostyniu, Książku, Lesznie. Wielu obawiało się, że i do Kościana dotrze ostrze śmierci, jednak nikt nie sądził, że po tragedii 2 października, na miasto ponownie spadnie śmierć. A tak jednak się stało. 23 października 1939 roku oparci o symbol wolności miasta – ratusz – synowie tej ziemi, na nią się osunęli, a powietrze przeszył krzyk ciszy mieszający się z dymem wydobywającym się z luf karabinów.

Po 80. latach stajemy nad grobem tych, którzy w latach 1939-1945 na ołtarzu Ojczyzny złożyli największą ofiarę. Dzisiaj chcemy ich uczcić, chcemy ich przypomnieć. Czas leczy rany, ale i zaciera pamięć, dlatego tak ważna – zwłaszcza dzisiaj – jest troska o prawdziwy przekaz historii, który jednak nie jest powodem kolejnych waśni i sporów, ale jako obiektywna prawda stanowi podstawę do patrzenia w przyszłość nie tylko z obawami, ale przede wszystkim ze świadomością, co może się zdarzyć gdy zapomnimy o zasadach humanizmu. Ludzie ludziom już kiedyś zgotowali najgorszy z możliwych losów. Pamiętamy o tym, ale też dzisiaj, na tym miejscu, w tym dniu, chcemy z pełną odpowiedzialnością raz dać wyraz podstawowym wartościom – szacunkowi dla drugiego człowieka, wolności, wybaczeniu.

Fundacja Bonum Adipisci, w której nazwie zawarła się dewiza rodu Chłapowskich – Dążyć do dobra – podejmując się organizacji dzisiejszej uroczystości, chciała raz jeszcze przypomnieć to, co zrodziło się w momencie gdy rozstrzelani przed 80. laty upadli na ziemię. Okupant chciał złamać opór Polaków. Egzekucje miały temu służyć. W mieszkańcach tej ziemi zagościł strach – to oczywiste i zrozumiałe. Ale zakorzeniła się może jak nigdy wcześniej, silna wolna wytrwania w polskości, przechowania spuścizny minionych wieków, i mimo że najeźdźca był okrutny, zachowania godności i okazywanie najbliższym – rodzinie, sąsiadom, potrzebującym – owego dobra – mówił dr Prałat.

Po wprowadzeniu i przypomnieniu założeń Akcji Tannenberg, w ramach której zginęli mieszkańcy Ziemi Kościańskiej, głos zabrał Burmistrz Miasta Kościana – Piotr Ruszkiewicz. W swym wystąpieniu przypomniał o odwiecznej pamięci mieszkańców Kościana o swych przodkach, czego świadectwem było podjęcie przed 80-laty, już w miesiąc po zakończeniu działań wojennych starań o ekshumację ofiar oraz godny ich pochówek. Przypomniał także wydarzenia z 2 października, jak również eksterminację pacjentów kościańskiego szpitala psychiatrycznego. Za utrwalanie tej pamięci odpowiedzialny odpowiedzialni byli m.in. Klemens Kruszewski, Piotr Bauer czy Józef Świątkiewicz.

Przemówienie wygłosił także Piotr Chłapowski, Przewodniczący Rady Fundacji Bonum Adipisci, a zarazem wnuk rozstrzelanego przed 80. laty Mieczysława:

Szanowni Państwo,

Spotykamy się dzisiaj, aby przywrócić i uczcić pamięć osób, które żyły tutaj – tutaj na Wielkopolskiej ziemi, którzy na tej ziemi i dla tej ziemi pracowali i tu oddali swoje życie…

Poprzez tragiczne wydarzenia wojenne, a zwłaszcza egzekucje na Kościańskim Rynku, szereg Wielkopolan, może nawet dzisiaj tu obecnych straciło swoich bliskich, a może nawet ich nigdy nie poznało .

Jednym ze straconych na był Mieczysław Chłapowski , mój i mojej siostry Dziadek. Dziadek to bliska osoba, my z powodu tego tragicznego wojennego wydarzenia minęliśmy się z nim pokoleniowo, ale z przekazów rodzinnych (naszego Ojca) i dokumentów pozostałych po naszych Dziadkach wiemy czemu poświęcił większość swego życia. Ileż w tych, przecież tylko fragmentarycznych przypadkiem zachowanych dokumentach jest informacji o jego i lokalnego społeczeństwa działalności na rzecz odradzającego się Państwa Polskiego .

Za to zaangażowanie społeczne, za pracę dla wspólnego dobra, za prawdziwie patriotyczną postawę, za wkład w polską kulturę, tak jak Mieczysława Chłapowskiego stracono wielu Wielkopolan. Dzisiaj jesteśmy tutaj i Ich wspominamy. Niech ta pamięć o Nich będzie dla nas motywacją dla naszych postaw obywatelskich i pracy dla wspólnego dobra – idei która przyświecała życiu Straconych.

Po nim Pani Maria Chłapowska-Naskalska odczytała wiersz anonimowego autora zawarty w zbiorze „A call from Warsaw” wydanym w Anglii:

Egzekucja w Środzie

W mieście takim zwyczajnym, ot – jak dzień powszedni,

Ruch niezwykły; mur worków z piaskiem w rynku stanął.

Kordon policji dzieli trotuar od jezdni,

Tłumy na widowisko rozkazem zwołano.

W Środzie, Gostyniu, wszędzie jednaki rytuał;

śmierć jest „zglajchszaltowana”.

Rzędem po jej przydział trzeba stać,

aby grozę ludność polska czuła, aby w lęku marł

każdy kto rzecz taką widział.

Wychylono się z okien. Już wiodą na rozstrzał pierwszych.

Krok mają chwiejny, odzież pogniecioną,

Twarze szare, lecz oczy im świecą jak ostrze bagnetów.

Pod workami ich w rząd ustawiono.

Była dławiąca cisza, a niebo ziemiste,

bo październik aż w chmury bryznął strugą błota.

Szloch kobiecy wyjąkał nagle: Chryste, Chryste!

Jęk podano z ust do ust. Potem znów martwota.

Zdawało się, że czas stanął. Że się nie posunie

Naprzód. A wtedy krzyknął skazaniec Chłapowski:

Niech żyje Francja, Anglia i zwycięstwo Polski !!

Przeżegnał braci. Wzięli tę śmierć jak Komunię.

Po przemowach odczytano apel pamięci ułożony szczególnie na tę okazję:

Jeno wyjmij mi z tych oczu
szkło bolesne – obraz dni,
które czaszki białe toczy
przez płonące łąki krwi.
Jeno odmień czas kaleki,
zakryj groby płaszczem rzeki,
zetrzyj z włosów pył bitewny,
tych lat gniewnych
czarny pył

Krzysztof Kamil Baczyński – „Niebo złote ci otworzę…”

Stajemy dzisiaj do uroczystego apelu pamięci w dniu 80. rocznicy wydarzeń, które dla Ziemi Kościańskiej były jednym z najtragiczniejszych momentów w najnowszej historii. Przychodząc na to miejsce świadomi jesteśmy ofiary, jaką wówczas poniosła społeczność tej ziemi. Z tą większa odpowiedzialnością winniśmy wykorzystać owoce naszej dzisiejszej wolności. Z tym większy szacunkiem odnosić się powinniśmy do drugiego człowieka, do innego zdania, do innych przekonań. 80 lat temu rację chciał mieć jeden. Dzisiaj – wpatrzeni w te kamienie, pod którymi spoczywa kilkuset naszych przodków – jak nigdy powinniśmy uświadomić sobie, że jedyną racją jest wolność, której na imię Polska.

Przyzywam ofiary pierwszych publicznych egzekucji w Kościanie: Ludwika Cichorzewskiego z Kokorzyna, Ludwika Kaczmarka z Kościana, Władysława Kościelskiego z Sepna, Franciszka Obaro z Kościana, Stanisława Pobiszczaka z Kościana, Józefa Szynklewskiego z Czempinia, Ludwika Wenskiego z Kościana, Władysława Wydrę z Kościana. Do Was wołam niewinni synowie ziemi śmigielskiej, śremskiej, średzkiej, ksiąskiej, kórnickiej, mosińskiej, kostrzyńskiej, leszczyńskiej, osieckiej, włoszakowickiej, gostyńskiej, krobskiej i ponieckiej.

Stańcie do apelu!

Chwała Bohaterom!

Do Was wołamy i przed Wami stajemy, którzy 80 lat temu zginęliście pod ścianą kościańskiego ratusza. Was przyzywamy: Edwarda Brzeskiego, Mieczysława Chłapowskiego, Ludwika Dubskiego, Bronisława Farulewskiego, Jana Hejnowicza, Zygmunta Hełczyńskiego, Jan Hoeffnera, Jana Ido, Zygmunta Irżabeka, Franciszka Leśniaka, Franciszka Michalaka, Eryka Smorowskiego, Edmunda Sowińskiego, Jana Sroczyńskiego, Jana Szołdrskiego, Stanisława Szukalskiego, Józefa Tomaszewskiego, Józefa Wojciechowskiego.

Stańcie do apelu!

Chwała Bohaterom!

Cześć oddajemy 45 polskim sercom, która po raz ostatni zabiły 7 listopada 1939 roku, kiedy w Parku Miejskim zatrzymane zostały przez kule okupantów. Przywołujemy pamięć 21 jeden Polaków zamordowanych w lesie racockim

Stańcie do apelu!

Chwała Bohaterom!

Wspominamy ofiary nieludzkiej ideologii, która chorym i słabym odmawiała prawa do życia, która w styczniu 1940 roku, rękoma lekarz i żołnierzy pozbawionych współczucia, odebrały życie kilkuset pacjentom szpitala psychiatrycznego w Kościanie.

Stańcie do apelu!

Chwała Bohaterom!

Do Was wołamy mieszkańcy Ziemi Kościańskiej, więźniowie pierwszego nazistowskiego obozu koncentracyjnego na ziemiach polskich – Fortu VII w Poznaniu. O Was pamiętamy synowie i córki tej ziemi zamęczeni w wielu miejscach kaźni i obozach pracy.

Stańcie do apelu!

Chwała Bohaterom!

Przyzywamy Was – lekarzy, nauczycieli, księży, działaczy społecznych, weteranów powstania wielkopolskiego, ziemian, którzy z racji swej cywilnej odwagi jak i czynów, zostaliście wywiezieni, internowani czy zabici.

Stańcie do apelu!

Chwała Bohaterom!

Przyzywam Was bezimienni, zapomniani, których nigdy nie odnaleziono, ale którzy po dzień dzisiejszy jesteście w naszych sercach i pamięci. Stojąc na tym miejscu, przyzywając na świadków duchy przodków i świętą ziemię, która zroszona była krwią i łzami naszych przodków, przyrzekamy pamiętać o Was, obiecujemy przekazywać zasady, którymi się kierowaliście młodemu pokoleniu. Mając w pamięci Waszą ofiarę, chcemy Wam ofiarować nasz trud, nasze zaangażowanie w starania o nasze małe Ojczyzny, które razem tworzą nasz wspólny dom – Polskę.

Stańcie do apelu!

Chwała Bohaterom!

Oddzielili cię, syneczku, od snów, co jak motyl drżą, haftowali ci, syneczku, smutne oczy rudą krwią, malowali krajobrazy w żółte ściegi pożóg, wyszywali wisielcami drzew płynące morze. Wyuczyli cię, syneczku, ziemi twej na pamięć, gdyś jej ścieżki powycinał żelaznymi łzami. Odchowali cię w ciemności, odkarmili bochnem trwóg, przemierzyłeś po omacku najwstydliwsze z ludzkich dróg. I wyszedłeś, jasny synku, z czarną bronią w noc, i poczułeś, jak się jeży w dźwięku minut – zło. Zanim padłeś, jeszcze ziemię przeżegnałeś ręką. Czy to była kula, synku, czy to serce pękło?

Krzysztof Kamil Baczyński – „Elegia…o chłopcu polskim”

Na zakończenie apelu dr Prałat poprosił wszystkich uczestników o minutę ciszy, po czym odegrano marsza żałobny. Następnie rozpoczęła się, przy dźwiękach werbla, ceremonia składania wieńców i zniczy na płycie mauzoleum. W ceremonii wzięło udział 19 delegacji:

Fundacji Bonum Adipisci – Dążyć do dobra w składzie: Piotr Chłapowski (Przewodniczący Rady Fundacji), prof. Krzysztof Chłapowski i mec. Marcin Górski (członkowie Rady), Stanisław Chłapowski (członek Zarządu) z żoną Jadwigą, Maria Chłapowska-Naskalska z córką Janiną Babik, potomkinie rozstrzelanego w 1939 roku Mieczysława Chłapowskiego
Miasta Kościan w składzie: Piotr Ruszkiewicz (Burmistrz), Maciej Zielonka (Przewodniczący Rady Miasta),
Powiatu Kościańskiego w składzie: Stefan Żurkiewicz (Wiceprzewodniczący Rady Powiatu), Bernard Turski (członek Zarządu Powiatu Kościańskiego)
Gminy Kościan w składzie: Andrzej Przybyła (Wójt Gminy Kościan), Mirosław Duda (Zastępca Wójta Gminy Kościan), Jan Szczepaniak (Przewodniczący Rady Gminy Kościan), Henryk Michalski (Zastępca Przewodniczącego Rady Gminy Kościan)
Wojska Polskiego w składzie: ppłk. Przemysław Mikołajczak (dowódca Ośrodka Szkolenia Poligonowego Wojsk Lądowych im. Dezyderego Chłapowskiego w Wędrzynie)
Służb mundurowych:
Policji – nadkomisarz Konrad Stróżyński Naczelnik Wydziału Prewencji Komendy Powiatowej Policji w Kościanie
Straży Pożarnej – kapitan Szymon Klemenski zastępca dowódcy jednostki ratunkowo-gaśniczej z Państwowej Straży Pożarnej w Kościanie
Straży Miejskiej – Maciej Szymczak (Komendant Straży Miejskiej w Kościanie)
Nadleśnictwa Kościan – Maciej Cudak (Nadleśniczy Nadleśnictwa Kościan), Hubert Sroczyński, Rafał Skibiński, Marek Ptak, Maciej Maciński Adam Antczak, Wojciech Dopieralski
Polskich Drużyn Strzeleckich Okręgu Poznańskiego w składzie: major Paweł Kuleszkiewicz szef sztabu Polskich Drużyn Strzeleckich, ppor. Damian Herda, sierż. Agnieszka Szymańska, serż. Krzysztof Kruszelnicki
Związku Kombatantów RP i Byłych Więźniów Politycznych. Koło w Kościanie w składzie Jan Siliński i Zygmunt Jaskulski
Wielkopolskie Towarzystwo Genealogiczne Gniazdo
Instytutu Pamięci Narodowej reprezentowanego przez dra Andrzeja Kościańskiego (Naczelnik Oddziałowego Archiwum IPN w Poznaniu)
Związku Harcerstwa Polskiego – reprezentowanego przez hm. Jolantę Kasprzak (komendantkę Hufca im. hm. Floriana Marciniaka w Kościanie)
Wielkopolskiego Towarzystwa Genealogicznego Gniazdo reprezentowanego przez Jacka Piętkę (członka Zarządu WTG Gniazdo)
Stowarzyszenia im. Kościańskiej Rezerwy Skautowej w składzie: Marlena Nawrot, Wiesław Gabler, Konrad Kiciński
Stowarzyszenia Oświatowego im. D. Chłapowskiego w składzie: prof. UAM dr hab. Cezary Trosiak (prezes Stowarzyszenia Oświatowego im. D. Chłapowskiego), Leszek Majchrzak (zastępca prezesa Stowarzyszenia Oświatowego im. D. Chłapowskiego), Irena Tomczak (członkini Zarządu Stowarzyszenia Oświatowego im. D. Chłapowskiego)
Drużyn Strzeleckich w składzie: mjr drużyn strzeleckich Paweł Kuleszewicz (szef sztabu Polskich Drużyn Strzeleckich Okręgu Poznańskiego), ppor. Damian Herda, sierż. ds. Damian Herda, sierż. ds. Agnieszka Szymańska, sierż. ds. Krzysztof Kruszelnicki (członkowie Polskich Drużyn Strzeleckich Okręgu Poznańskiego)
Towarzystwa Miłośników Ziemi Kościańskiej reprezentowanego przez Mirosława Krzysiaka (Sekretarza TMZK)
Stowarzyszenia im. Kościańskiej Rezerwy Skautowej w składzie:
Wsi Kopaszewo w składzie: Paweł Majchrzak (sołtys), Joanna Ziętkiewicz (członkini Rady Gminy Krzywiń)
Zespołu Szkół nr 1 pod opieką Pani Anny Barłóg

Około 18:30 sformułował się pochód, który przemaszerował w stronę rynku. Nad bezpieczeństwem uczestników czuwała policja oraz straż miejska. Tam, pod ścianą rozstrzelań raz jeszcze oddano hołd poległym minutą ciszy. Następnie uczestnicy przeszli do kościoła farnego, gdzie ks. kanonik Paweł Skrzypczak wspólnie z ks. Czesławem Małychą, Pawłem Książkiewiczem i Jurandem Żelichowskim sprawował Mszę Świętą w intencji pomordowanych w czasie II wojny światowej. O jej wspaniałą oprawę muzyczną zadbali Panowie Jakub Zielonka i Bartosz Brukiewicz.

W trakcie uroczystości przekazano darowiznę w wysokości 501,50 zł na rzecz renowacji nekropolii w Rąbiniu.

Słowa wdzięczności kierujemy pod adresem Parafii farnej w Kościanie i Zakładu Usług Komunalnych za pomoc w organizacji uroczystości na cmentarzu parafialnym. Policji, Straży Miejskiej oraz ZHP w Kościanie, za wszelką pomoc związaną z oprawą rocznicy oraz zadbaniem o bezpieczeństwo uczestników w trakcie przemarszu. Wszystkim delegacjom, Zespołowi Szkół nr 1, Dziennikarzom z lokalnej prasy, fotografom (Elżbiecie Brukwińskiej i Maciejowi Badurze), kwestującym (Reginie Turskiej i Annie Doleckiej) składamy najserdeczniejsze podziękowania za wszelkie dowody życzliwości i wsparcia.